Bên lề kỳ họp Quốc hội, tại phiên họp tổ sáng nay (28/5), Đại biểu, Luật sư Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP HCM) cho biết: “Nếu anh (tàu Trung Quốc-PV) cố tình đâm vào tàu cá Việt Nam gây ra nguy cơ chết người, chìm tàu thiệt hại tài sản thì vi phạm luật hình sự. Theo luật pháp thì các cơ quan chấp pháp Việt Nam có quyền bắt giữ và khởi tố”.

Trên vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam thì Việt Nam có quyền tài phán. Các cơ quan chấp pháp Việt Nam có quyền xuất hiện ở đó và nếu phát hiện ra các tàu thuyền dân sự khác xâm hại quyền lợi của công dân Việt Nam thì các lực lượng chấp pháp có quyền xử lý, ngăn chặn, bắt giữ, khởi tố về hình sự. Các công ty, các cá nhân bị hại có thể khởi kiện dân sự. “Ở một số nước, tàu cá nước ngoài mà xâm phạm vùng biển của quốc gia đó là người ta có quyền bắt giữ. Thậm chí, chúng ta cũng từng bị các nước bắt giữ” – ông Nghĩa nhấn mạnh.

PV: Từ trước tới nay, Việt Nam đã bắt giữ các tàu cá nước ngoài và đem ra xử chưa, thưa ông?

Ông Trương Trọng Nghĩa: Cho đến nay, tôi chưa nghe Việt Nam bắt giữ tàu cá nước ngoài và đem ra xử.

PV: Tàu cá của ngư dân Việt Nam bị đâm, có ghi hình bằng chứng thì có cơ sở khởi kiện không, thưa ông?

Ông Trương Trọng Nghĩa: Nếu chứng cứ chúng ta có đầy đủ thì sẽ có cơ sở để khởi kiện vụ việc.

PV: Hội nghề cá Đà Nẵng cho biết sẽ đòi bồi thường 240.000 USD. Để làm được việc này thì phải bắt đầu từ đâu?

Ông Trương Trọng Nghĩa: Đi vào từng việc cụ thể sẽ phải có những luật sư có chuyên môn để nghiên cứu.

Ở sự việc này có một số khả năng như đã nói trên. Trong điều kiện bình thường có thể khởi kiện dân sự. Còn kiện ở đâu và cần chứng cứ nào thì cần phải nghiên cứu.

PV: Phải chăng là chúng ta cần thực hiện vụ kiện ở các cấp độ khác nhau?

Ông Trương Trọng Nghĩa: Tình hình biển Đông hiện nay có quan hệ nhà nước – nhà nước, quan hệ doanh nghiệp nước ngoài – nhà nước… Phải đi vào sự việc cụ thể thì mới có thể nói là kiện ở đâu, kiện thế nào, đủ bằng chứng chưa…

PV: Việc Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, chúng ta nên kiện Trung Quốc vào thời điểm nào?

Ông Trương Trọng Nghĩa: Trung Quốc đã chiếm Hoàng Sa một cách trái phép, bất hợp pháp thì nhà nước Việt Nam phải có trách nhiệm đấu tranh pháp lý để đòi lại chủ quyền Hoàng Sa.

Việc giàn khoan xuất hiện không phải là hành vi của một công ty tư nhân hoặc doanh nghiệp. Tuy nó là một doanh nghiệp nhưng với những hành vi vừa qua thì mang tính chất nhà nước. Vì Trung Quốc đem cả tàu hải quân để bao bọc, che chắn cho giàn khoan. Vì vậy, đây không chỉ là hành vi đơn phương của một công ty tư nhân, một doanh nghiệp mà là hành vi có tính chất nhà nước vì thế cần phải xử lý theo tính chất quốc tế.

Ở đây cũng có câu chuyện của các tàu cá Trung Quốc đâm vào tàu cá Việt Nam, đó là hành vi gây hại về dân sự hoặc hình sự. Nếu anh cố tình đâm vào tàu cá Việt Nam gây ra nguy cơ chết người, chìm tàu thiệt hại tài sản thì vi phạm luật hình sự. Theo luật pháp thì các cơ quan chấp pháp Việt Nam có quyền bắt giữ và khởi tố.

PV: Xin cảm ơn ông!/.

Vũ Hạnh/VOV online (ghi)