Đó là mối lo ngại các khu vực tập trung nhiều người Arab-Hồi giáo nhập cư, được coi là nơi nương náu của các phần tử cực đoan, xuất phát điểm của những cuộc tấn công khủng bố đẫm máu, mà Molenbeek là một địa danh điển hình.

Cảnh sát Bỉ tăng cường kiểm soát an ninh tại Molenbeek. Ảnh Reuters

Điều gì khiến Molenbeek trở nên “nổi tiếng”?

Molenbeek là một khu vực nằm ở ngoại ô thủ đô Bruxelles của nước Bỉ. Đây là hình ảnh thu nhỏ của một nước Bỉ đa sắc tộc, ngôn ngữ và tôn giáo. Đây cũng là điển hình của một khu vực có tỷ lệ thất nghiệp cao, tập trung nhiều tệ nạn xã hội, đời sống nghèo khổ, là thiên đường của thế giới ngầm, của các băng nhóm tội phạm mà chính quyền hầu như bất lực.

Molenbeek tập trung nhiều người Arab-Hồi giáo sinh sống và chịu ảnh hưởng nặng bởi tư tưởng Wahhabit bảo thủ, được truyền bá từ một đền thờ Hồi giáo lớn, được Saudi Arabia xây dựng từ thập niên 60 của thế kỷ trước theo sự chấp thuận của Vua Bỉ Baudouin, khi đó muốn tranh thủ nguồn dầu lửa của đất nước này.

Qua điều tra, người ta phát hiện ở Molenbeek nơi trú ngụ, qua lại của một loạt các phần tử khủng bố tại các nước Tây Âu trong khoảng 15 năm trở lại đây. Đó là thủ phạm của những cuộc đánh bom ở Madrid tháng 3/2004, hay ở London tháng 7/2005 khiến hàng trăm người thiệt mạng.

Đó là Mehdi Nemmouche, kẻ gây nên vụ thảm sát tại bảo tàng Do Thái ở Bruxelles năm 2014. Đó là anh em nhà Abdeslam và Abdelhamid Abaaoud, những nhân vật then chốt trong các vụ khủng bố đẫm máu hồi tháng giêng và tháng 11/2015 tại Paris. Và mới đây là những phần tử tiến hành các cuộc đánh bom sân bay và tầu điện ngầm ở Brussels.

Ước tính có hàng trăm thanh niên Molenbeek, chịu ảnh hưởng của tư tưởng Hồi giáo cực đoan, đã sang Syria và Iraq tham gia thánh chiến bên cạnh IS. Số họ có thể trở về vào bất cứ lúc nào, bổ sung cho mạng lưới khủng bố tại đây.

Ở Bỉ, bên cạnh Molenbeek, còn có những địa danh khác nổi tiếng không kém như: Vervier Forest và Schaerbeek… với những đặc điểm khá tương đồng. Tại những nơi ấy, các phần tử khủng bố dễ dàng tới, đi, ẩn náu, móc nối với nhau, chế tạo thuốc nổ, mua sắm súng ống từ “chợ đen” và triển khai hoạt động tại Bruxelles, Paris và nhiều nơi quan trọng khác ở Tây Âu.

Hội chứng Molenbeek ở Pháp và châu Âu

Mối nguy hiểm từ Molenbeek khiến Pháp lo lắng, không chỉ bởi nó ở rất gần (Bỉ là láng giềng của Pháp, từ Bruxelles tới Paris chưa đầy 300km), mà còn bởi ngay trên đất Pháp, có rất nhiều “phiên bản” của Molenbeek.

Ngay tại Paris, khu Saint-Denis là một điển hình. Đây là nơi có nhiều người Arab-Hồi giáo và người da đen sinh sống. Đây là một trong những điểm quy tụ của một xã hội “dưới đáy” với các băng nhóm tội phạm, với đủ các tệ nạn như lừa đảo, buôn hàng cấm, nghiện hút. Nạn cướp giật xảy ra thường xuyên, ngay giữa ban ngày. Tối đến, ôtô qua khu này phải đóng chặt cửa, đi nhanh…

Thực tế phũ phàng khiến người ta khó giũ bỏ định kiến với cộng đồng này. Nghiêm trọng hơn, nơi đây có thể trở thành chỗ ẩn náu của các phần tử khủng bố.

Còn nhớ, tại trung tâm khu Saint-Denis ngày 18/11 năm ngoái đã nổ ra một trận đấu súng quyết liệt giữa cảnh sát và một nhóm khủng bố đã thực hiện các cuộc tấn công đêm 13/11. Một trong những tên chủ mưu là Abdelhamid Abaaoud bị tiêu diệt trong trận này.

Ngoài Saint-Denis, nước Pháp còn một loạt các khu tương tự như: Argenteuil ở Val d’Oise; Sevran ở Trappes; Roubaix, Mirail ở Toulouse; các khu ở Lyon và Marseille…

Do các yếu tố lịch sử, địa lý, cộng đồng người Arab-Hồi giáo và người Phi ở Pháp rất lớn, lên tới hàng triệu người và đã trở thành một bộ phận không thể tách rời của nước Pháp. Do phong tục, tập quán, ngôn ngữ mà thường thường, cộng đồng này sống tập trung nhiều ở một vài khu nào đó tại Paris và các thành phố.

Mặc dù về cơ bản, cộng đồng này sống hòa nhập với xã hội, chấp hành tốt pháp luật, nhưng nguồn gốc, tôn giáo, mức sống và một số vấn đề xã hội nảy sinh từ đó…khiến những nơi cộng đồng này sống tập trung bị coi là những khu vực nhạy cảm, dễ trở thành nơi ẩn náu của các phần tử khủng bố.

Trên thực tế, những ngày gần đây, hội chứng Molenbeek buộc chính quyền Pháp phải thực hiện rà soát, thống kê, lên danh sách những khu vực này để đề ra những biện pháp quản lý thích hợp.

Hội chứng Molenbeek cũng xuất hiện ở các nước châu Âu khác như Đức, Anh, Italy…bởi, cũng như ở Pháp, cộng đồng Arab-Hồi giáo, cộng đồng người gốc Phi là hệ quả của lịch sử thực dân, của làn sóng di cư. Châu Âu đang vật vã trong sự ám ảnh của những Molenbeek./.