Tiến sĩ Trần Hà Liên Phương, 34 tuổi, cùng 14 nhà khoa học nữ các nước đã vinh dự được nhận giải thưởng “Tài năng trẻ thế giới” do Quỹ L’Oreal phối hợp cùng tổ chức UNESCO trao tặng. Được biết, 15 nhà khoa học nữ trẻ có triển vọng được Hội đồng giám khảo gồm 12 nhà khoa học quốc tế danh tiếng lựa chọn từ 236 ứng viên trên toàn thế giới.

Tự hào đi kèm trách nhiệm

Về cảm xúc khi được nhận giải thưởng vinh dự này của L’Oreal – UNESCO, Tiến sĩ Trần Hà Liên Phương nói: “Cảm giác đầu tiên là tự hào và hãnh diện, khi được tin đạt giải tôi còn không tin nổi. Đây là lần đầu tiên có một người Việt Nam được giải này nên tôi phần nào cảm thấy gánh nặng, phải làm sao để tiếp tục nghiên cứu thành công hơn”.

Công trình nghiên cứu của Tiến sĩ Trần Hà Liên Phương cùng nhóm nghiên cứu của mình là về hệ điều trị nano chứa chất fucoidan chiết xuất từ tảo biển tự nhiên, sử dụng các hạt nano mang thuốc vào tiêu diệt thẳng tế bào ung thư, không gây hại cho các tế bào lành trong cơ thể. Nghiên cứu này mở ra triển vọng tìm được phương thức điều trị ung thư hiệu quả, với chi phí thấp và ít phản ứng phụ.

Nghiên cứu y học phải phục vụ tốt cho người dân các nước đang phát triển

Trao đổi với PV VOV, Tiến sĩ Trần Hà Liên Phương cho biết, giải thưởng là sự động viên cả tinh thần lẫn vật chất quan trọng để chị cùng các đồng nghiệp thúc đẩy công trình nghiên cứu đạt đến kết quả cao hơn.

Tiến sĩ Trần Hà Liên Phương nói: “Sở dĩ chúng tôi sử dụng nguyên liệu tự nhiên là bởi các loại hiện tại có nhiều tác dụng phụ không mong muốn và độc tính, vả lại giá thành cao. Vậy thì đặt câu hỏi là tại sao không sử dụng nguồn nguyên liệu có sẵn trong tự nhiên vừa rẻ, lại vừa có thể tương hợp với cơ thể tốt. Kết quả đạt được rất khả quan, nhưng mới trên phòng thí nghiệm thôi, nếu muốn tiếp tục nghiên cứu sâu hơn thì phải có kinh phí. Vì vậy, giải thưởng này có ý nghĩa quan trọng, giúp chúng tôi có thể thúc đẩy nghiên cứu sâu hơn. Thuốc điều trị ung thư phải nghiên cứu nhiều năm và đầu tư rất lớn”.

Phát biểu tại buổi họp báo chính thức trước giờ công bố giải, Tiến sĩ Trần Hà Liên Phương khẳng định: “Cần thúc đẩy y học không chỉ hiệu quả mà phải phục vụ tốt nhất cho người dân ở các nước đang phát triển”.

Nguyện vọng của tiến sĩ Trần Hà Liên Phương là làm sao các nghiên cứu, các ý tưởng của các nhà khoa học nữ, các nhà khoa học trẻ tại Việt Nam được tạo nhiều điều kiện triển khai và thúc đẩy hơn nữa.

Còn theo bà Nguyễn Ngọc Tuyết Trinh, Giám đốc truyền thông của L’Oreal Việt Nam, thì giải thưởng thế giới cũng như hệ thống giải thưởng quốc gia mà Quỹ L’Oreal dành cho Việt Nam hàng năm là nhằm giúp kết nối các nhà khoa học nữ Việt Nam với thế giới, mở rộng cánh cửa để những ý tưởng sáng tạo và mới mẻ của họ có điều kiện được nghiên cứu và triển khai.

Cần thúc đẩy và nhìn nhận tốt hơn vai trò của phụ nữ trong nghiên cứu khoa học

Cùng với giải thưởng “Tài năng trẻ thế giới”, tại buổi lễ, Quỹ L’Oreal – UNESCO còn trao 5 giải thưởng Khoa học Quốc tế lớn cho 5 nhà khoa học nữ xuất sắc nhất trong các khu vực châu Phi và các nước Arab (Giáo sư Rajaa Cherkaoui El Moursli, ngành Vật lý Năng lượng cao và Vật lý hạt nhân – Maroc); châu Á – Thái Bình Dương (Giáo sư Yi Xie, ngành Hóa vô cơ – Trung Quốc); châu Âu (Giáo sư Dame Carol Robinson, ngành Hóa lý – Anh) ; Mỹ Latin (Giáo sư Thaisa Storchi Bergmann, ngành Vật lý và Thiên văn học – Brasil); Bắc Mỹ (Giáo sư Molly S.Schoichet, ngành Hóa học – Canada).

Các nữ khoa học được giải thưởng đều có chung nhận định rằng, khó khăn lớn đối với phụ nữ khi nghiên cứu khoa học là phải cân bằng được giữa công việc và gia đình. Nữ tiến sỹ Malaysia Yoke –Fun Chan, ngành Y tế vi sinh nói: “Giải thưởng này đặc biệt dành cho phụ nữ có ý nghĩa như một động lực cho sự nghiệp của chúng tôi trên con đường tương lai, cho chúng tôi thấy mình được ghi nhận và có thể làm tốt hơn. Vai trò của phụ nữ làm khoa học chưa được đánh giá cao, nhưng thực chất, sự đóng góp của phụ nữ trong nghiên cứu khoa học là thực tế và cần được thúc đẩy. Khó khăn lớn nhất đối với chúng tôi là luôn đặt gia đình bên cạnh công việc, phải dành thời gian chăm sóc gia đình, con cái song song và cân bằng với công tác nghiên cứu khoa học”.

Các ý kiến đều nhấn mạnh rằng nghiên cứu của các nhà khoa học nữ có ý nghĩa nhân văn cao, hướng nhiều đến lợi ích của con trẻ, của phụ nữ và các đối tượng thiệt thòi trong xã hội. Việc thúc đẩy vai trò của phụ nữ làm khoa học là không thể thiếu, giúp bổ sung, đa dạng hơn, mở ra triển vọng tươi sáng hơn cho các nghiên cứu khoa học trên toàn thế giới.

Từ năm 1998 đến nay, chương trình Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học của L’Oreal – UNESCO đã vinh danh 2.250 phụ nữ tài năng tại hơn 110 quốc gia. Tại Việt Nam, chương trình được bắt đầu từ năm 2009./.