Ngày 7/10, Hội nghị Thứ trưởng Quốc phòng ASEAN – Nhật Bản lần thứ 6 đã diễn ra tại thành phố Yokohama Nhật Bản. Tại Hội nghị, 10 nước ASEAN và Nhật Bản đã thống nhất nâng cao tính khả dụng của các quy tắc đa phương nhằm ngăn ngừa những sự cố trên biển.

Hội nghị Thứ trưởng Quốc phòng ASEAN – Nhật Bản lần thứ 6 tập trung thảo luận hai chủ đề chính là “Hiện trạng liên quan đến an ninh biển ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương” và “Những cách thức để duy trì, cải thiện tình hình an ninh biển trong khu vực”. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh các bên đều có sự quan tâm đặc biệt đến hoà bình và ổn định trên biển do an ninh trên biển có tác động đến toàn bộ tình hình an ninh, chính trị và kinh tế của khu vực và thế giới.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Akira Sato cho rằng, mặc dù đang có những động thái gây căng thẳng trên biển bởi những hành động đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng nhưng khu vực vẫn chứng kiến sự phát triển của các hoạt động hợp tác cụ thể trên biển. Ông Sato nhấn mạnh Nhật Bản rất mong muốn thúc đẩy hơn nữa hợp tác quốc phòng với các nước ASEAN.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe trong thư gửi đến Hội nghị cũng nhấn mạnh Nhật Bản và ASEAN là các đối tác của nhau trên biển. Theo Thủ tướng Abe, ASEAN cần tiếp tục đóng vai trò trung tâm trong hợp tác quốc phòng đa phương trên biển và Nhật Bản cũng sẽ đóng vai trò tích cực hơn nữa vì hòa bình và ổn định của khu vực. Thủ tướng Abe khẳng định Nhật Bản sẽ hỗ trợ liên tục cho các nước ASEAN để nâng cao năng lực bảo vệ biển của mình.

Tại Hội nghị, đại biểu các nước đã thống nhất về tầm quan trọng của các quy tắc đa phương nhằm ngăn ngừa sự cố trên biển trong đó có quy tắc ứng xử trên biển được quan chức hải quân hơn 20 nước khu vực Châu Á -Thái Bình Dương ký kết vào tháng 4 năm nay. Hội nghị cũng trao đổi ý kiến về việc tăng cường hợp tác giữa Nhật Bản và ASEAN trong lĩnh vực trang bị quốc phòng dùng cho công tác hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai cũng như trao đổi về việc nâng cao năng lực trên biển cho quân đội các nước.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên VOV thường trú tại Nhật Bản, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị cho biết, cả ASEAN và Nhật Bản cùng chung lo ngại về các diễn biến mới đây ở trên biển, trong đó có Biển Hoa Đông và Biển Đông, bởi các hành xử không tôn trọng luật pháp quốc tế, vi phạm chủ quyền các nước và đặc biệt là ảnh hưởng đến an ninh, an toàn hàng hải, ảnh hưởng đến tự do thương mại.

“Các nước đều nói rằng chúng ta phải có nhận thức chung về luật pháp, không có tiêu chuẩn kép, không có nhận thức khác nhau về luật pháp quốc tế. Mà luật pháp quốc tế chỉ có một thôi. Đó là hành xử phải bằng biện pháp hòa bình, không được sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực. Khi có tranh chấp xảy ra thì các bên phải đàm phán song phương hoặc đa phương để giải quyết vấn đề”, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nói.

Đánh giá về quan hệ ASEAN – Nhật Bản trên lĩnh vực an ninh quốc phòng, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho rằng ASEAN và Nhật Bản đã xây dựng được lòng tin liên quan đến mục đích hợp tác giữa các bên vì lợi ích chung, vì hoà bình và ổn định. Theo ông, trên cơ sở lòng tin đó, ASEAN và Nhật Bản cần cụ thể hóa các hoạt động hợp tác, trong đó có hợp tác để tạo ra nhận thức chung về cách ứng xử trên biển bao gồm việc xây dựng bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông./.