Sự tan rã đội ngũ tranh cử Tổng thống của ông Francois Fillon đang có dấu hiệu không thể kiểm soát: hàng loạt chính trị gia nổi bật của cánh hữu đang tuyên bố rút lui khỏi đội ngũ tranh cử của ông Fillon.

Sau khi gần 50 người tuyên bố rút lui trong các ngày 1 và 2/3, đến ngày 3/3, lại có thêm nhiều gương mặt nổi bật công khai từ bỏ sự ủng hộ đối với ông Francois Fillon, trong đó có Thierry Solère, người đứng đầu uỷ ban bầu cử sơ bộ cánh hữu và giữ chức phát ngôn viên của ông Fillon.

Ngoài ra, còn có thêm Nadine Morano, một cố vấn cao cấp thân cận với cựu Tổng thống Nicolas Sarkozy và là chính trị có tiếng nói trong đảng “Những người Cộng hoà” (LR). Danh sách này dự kiến sẽ còn tiếp tục kéo dài.

Ông Fillon đang mất một lượng lớn người ủng hộ. (Ảnh: Reuters)

Điều đặc biệt nguy hiểm với ông Francois Fillon, đó là sự rút lui ồ ạt của các ủng hộ viên nặng ký này đến từ mọi phía, từ phe của ông Alain Juppé, phe của ông Nicolas Sarkozy đến phe của ông Bruno Le Maire…

Sự phản đối đến từ mọi phe phái trong nội bộ đảng LR và không chỉ dừng ở việc công khai tuyên bố không tiếp tục ủng hộ ông Fillon, đa số các chính trị gia này còn kêu gọi các cử tri cánh hữu ngay lập tức chuyển sự ủng hộ sang cho ông Alain Juppé, người đã thua ông Francois Fillon trong bầu cử sơ bộ cánh hữu cách đây 5 tháng.

Tình thế bi đát hiện nay đối với ông Francois Fillon được xem là hệ quả không thể tránh khỏi của thông tin ông Fillon bị các thẩm phán Pháp triệu tập đến đối chất vào ngày 15/3 tới nhằm làm rõ các cáo buộc liên quan đến scandal “việc làm ảo” mà ông Fillon tạo ra cho vợ mình là bà Peneloppe Fillon ở cương vị “trợ lý quốc hội” trong suốt hàng chục năm trời.

Việc bị triệu tập này thông thường được xem như là bước đi để tiến tới khởi tố. Đây được xem là “lằn ranh đỏ” cuối cùng mà ông Francois Fillon có thể cầm cự bởi trước đó chính ông Fillon tuyên bố rằng nếu bị khởi tố, ông sẽ rút lui khỏi cuộc đua vào ghế Tổng thống Pháp.

Đến thời điểm này ông Francois Fillon vẫn tuyên bố mình sẽ “chiến đấu đến cùng”. Phát biểu trong chuyến đi vận động tranh cử tại thành phố Nimes miền Nam nước Pháp, ông Fillon cho biết “tôi vận động tranh cử với người dân Pháp và người dân Pháp sẽ đưa ra quyết định. Tôi sẽ tiếp tục dù có hay không sự ủng hộ của các vị dân biểu”.

Tuy nhiên, nỗ lực níu kéo quyết liệt này của ông Fillon không phủ định được thực tế là uy tín của ƯCV này đang xuống dốc trầm trọng và các tiếng nói đòi ông rút lui đang ngày càng mạnh mẽ, từ cả phía cử tri Pháp lẫn trong nội bộ cánh hữu.

Cuộc thăm dò của Viện Harris Interactive hôm 1/3 cho thấy, chỉ có 1/4 cử tri Pháp muốn ông Francois Fillon tiếp tục cuộc đua vào ghế Tổng thống Pháp còn trong nội bộ đảng LR, con số ủng hộ ông Fillon giảm xuống còn 53% so với 67% ở cuộc thăm dò trước đây. Bi quan hơn với ông Fillon là khi được hỏi về khả năng thắng cử của các ƯCV, có đến 83% cho rằng ông Fillon có ít khả năng thắng cử.

Sinh mệnh chính trị của ông Fillon giờ đây phụ thuộc rất nhiều vào việc liệu đảng LR có nhanh chóng xây dựng được một “phương án B” khả thi hay không. Nhiều gương mặt uy tín của đảng LR, như George Fennech, Benoist Apparu… đang vận động dồn sự ủng hộ cho ông Alain Juppé đồng thời kêu gọi vị Cựu Thủ tướng Pháp, hiện đang là Thị trưởng Bordeaux, này nhanh chóng ra mặt để gánh vác trách nhiệm.

Trong một diễn biến tương tự cách đây gần  1 tháng, thời điểm mới nổ ra scandal với ông Francois Fillon, khi được hỏi về việc ra thay thế ông Fillon, ông Alain Juppé đã tuyên bố dứt khoát từ chối.  Tuy nhiên, theo giới phân tích, nếu tình thế của ông Fillon trở nên không thể cứu vãn (bị truy tố) thì Alain Juppé vẫn là lựa chọn khả dĩ, và gần như duy nhất, của cánh hữu Pháp.

Thời điểm hiện tại được xem là có ý nghĩa sống còn đối với khả năng thắng cử của cánh hữu Pháp trong cuộc đua vào Điện Elysées bởi các phân tích đều cho thấy, từ vị trí là ƯCV số 1 cho ghế Tổng thống Pháp, ông Francois Fillon thậm chí còn đứng trước nguy cơ bị loại ngay từ vòng 1 bởi các đối thủ Marine Le Pen và Emmanuel Macron. Đó sẽ là thảm hoạ đối với đảng LR bởi đảng này vốn nhận định rằng sau nhiệm kỳ thất bại của ông Francois Hollande và đảng Xã hội cánh tả, cuộc bầu cử 2017 này đối với họ là “không thể thua”.

Trở ngại lớn nhất đối với cánh hữu và đảng LR hiện tại nếu muốn thay thế ông Francois Fillon là thời gian và tính chính danh. Vòng 1 cuộc bầu cử Tổng thống Pháp sẽ bắt đầu vào ngày 23/4/2017, tức là ƯCV thay thế ông Fillon (nếu có) cũng chỉ còn hơn 1 tháng nữa để tranh cử. Thời gian này là quá ngắn để có thể xây dựng, công bố cương lĩnh tranh cử cũng như tiến hành chiến dịch vận động một cách hiệu quả, nhất là trong bối cảnh ông Francois Fillon vẫn kiên quyết không rút lui như hiện nay.

Về tính chính danh, ông Fillon vẫn đang chính thức là ƯCV được gần 4 triệu cử tri cánh hữu và trung dung lựa chọn thông qua cuộc bầu cử sơ bộ. Ngoài ra, trong số các ƯCV chạy đua vào ghế Tổng thống Pháp, ông Fillon hiện cũng là ƯCV duy nhất đã giành đủ 500 phiếu bảo trợ theo luật định để tranh cử.

Theo luật bầu cử Pháp, một ƯCV muốn tranh cử Tổng thống Pháp phải có được ít nhất 500 phiếu bảo trợ đến từ ít nhất 30 tỉnh. Các phiếu này thuộc các nghị sĩ, thị trưởng, uỷ viên hội đồng vùng, tỉnh và toàn nước Pháp có khoảng 42.000 người có quyền bỏ phiếu bảo trợ.

Hiện ông Fillon đã nhận được hơn 1.000 phiếu, trong khi các ƯCV còn lại đều chưa đạt mức 500 phiếu. Nhiều nhất là Emmanuel Macron được gần 500 phiếu bảo trợ, còn các ƯCV nặng ký khác như Benoit Hamon cánh tả có 334 phiếu hay bà Marine Le Pen của đảng Mặt trận quốc gia (FN), người được cho sẽ đứng đầu vòng 1 bầu cử, mới chỉ có hơn 100 phiếu bảo trợ. Hạn chót để các ƯCV thu thập đủ 500 phiếu bảo trợ là 18h ngày 17/3.

Vấn đề đau đầu với đảng LR, vì thế, là nếu có chọn được người thay thế ông Fillon thì ƯCV này cũng sẽ khó, thậm chí là không thể, có tính chính danh cao hơn ông Fillon, từ việc không được bầu ở vòng sơ loại cho đến việc có thể thu thập nhiều phiếu bảo trợ hơn. Điều này xuất phát từ luật định là những người đã bỏ phiếu bảo trợ cho một ƯCV Tổng thống thì sẽ không thể bỏ phiếu bảo trợ cho một ƯCV nào khác kể cả khi ƯCV được bảo trợ ban đầu rút lui. Có nghĩa là nếu ông Francois Fillon rút lui, hơn 1.000 phiếu bảo trợ dành cho ông này sẽ bị vứt bỏ và ƯCV mới (nếu có) của đảng LR sẽ phải đi tìm kiếm các phiếu bảo trợ khác. Điều này không phải đơn giản trong hoàn cảnh thời gian gấp rút như hiện nay.

Tất cả những khó khăn và nghịch cảnh này đang đặt cánh hữu Pháp và cá nhân ông Francois Fillon vào một kịch bản mà cả hai đều thua trắng tay./.