Ngày 18/12, các quan chức Liên minh châu Âu (EU) và Anh bắt đầu vòng đàm phán quan hệ tương lai cuối cùng trong bối cảnh cả hai bên đều cảnh báo vẫn còn những bất đồng lớn về một số vấn đề và nguy cơ cao không đạt thỏa thuận đúng hạn.

Chỉ vài giờ trước khi hai bên ngồi vào bàn đàm phán, trưởng đoàn đàm phán của EU Michel Barnier cảnh báo các cuộc đàm phán về quan hệ với Anh đang ở thời điểm quyết định. Ông nhấn mạnh hai bên còn rất ít thời gian để hoàn tất đàm phán kịp đưa thỏa thuận vào thực thi từ ngày 1/1/2021.

Anh và EU chính thức chấm dứt mọi ràng buộc từ nửa đêm 31/12/2020. Trưởng đoàn EU Barnier nêu rõ vấn đề cản trở nhất hiện nay vẫn là quyền đánh bắt cá và Brussels kiên quyết bảo lưu quan điểm rằng để đảm bảo công bằng, các ngư dân châu Âu phải được tiếp cận các vùng biển của Anh.

Ông nêu rõ trong khi các công ty của Anh hoạt động thương mại trong các lĩnh vực khác vẫn được đảm bảo các quyền ổn định thì ngư dân EU lại không được đảm bảo quyền tiếp cận vùng biển Anh. Quan chức châu Âu cũng cho rằng EU cần phải chuẩn bị cho tất cả các tình huống có thể xảy ra.

Trong khi đó, quan chức cấp cao phụ trách các trường học của Chính phủ Anh Nick Gibb gọi đây là tình huống nghiêm trọng. Ông cho biết London đã thử mọi cách để tiến tới thỏa thuận với EU nhưng sẽ không đánh đổi chủ quyền quốc gia chỉ để thực hiện điều này.

Trước đó, trưởng đoàn đàm phán của Anh David Frost và Thủ tướng Boris Johnson cũng đã đưa ra những thông điệp tương tự. Văn phòng Thủ tướng Anh vẫn kiên quyết yêu cầu phía EU phải thay đổi quan điểm “một cách đáng kể” với cảnh báo thời gian không còn nhiều.

Thủ tướng Johnson và chính phủ của ông từng cho biết họ muốn có thỏa thuận, nhưng “vui vẻ” ra đi và thực hiện trao đổi song phương theo các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vì với Anh, đây vẫn là một kết quả tốt.

Ngày 17/12, Chánh Văn phòng Nội các Anh Michael Gove nhận định cơ hội đạt thỏa thuận là khoảng 58%.

Trước đó, trong cuộc điện đàm cuối ngày 17/12, Thủ tướng Anh Boris Johnson và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã không thể tìm được cách gỡ rối cho các cuộc đàm phán.

Trên danh nghĩa Anh đã rời EU từ ngày 31/1 nhưng hai bên có khoảng thời gian chuyển tiếp kéo dài tới cuối năm 2020 để đàm phán thỏa thuận về quan hệ song phương thời kỳ hậu Brexit.

Từ nửa đêm 31/12, Anh sẽ chính thức chấm dứt mọi ràng buộc với EU dù có hay không có thỏa thuận để đảm bảo quan hệ song phương không bị cắt đứt đột ngột.

Đáng chú ý, việc hai bên cuối cùng “chia tay” mà không có thỏa thuận thương mại sẽ khiến mọi hoạt động giao thương phải thực hiện theo các quy định của WTO, với các rào cản thuế quan chặn đứng mọi dòng chảy thương mại vốn đã hội nhập suốt 47 năm qua./.