Phát biểu tại cuộc họp đặc biệt của Ban lãnh đạo IAEA, Đại sứ của Mỹ tại Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Jackie Wolcott cho biết: “Tuần trước, Iran bắt giữ một thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế khi đang thực nhiệm vụ tại Iran. Thanh sát viên này hiện đã an toàn nhưng việc Iran bắt giữ thanh sát viên không nghi ngờ gì nữa là một hành động thái quá”.

Bà Wolcott cũng cho rằng, đã đến lúc Iran phải trả lời các câu hỏi của IAEA về các dấu vết của urani được tìm thấy tại cơ sở hạt nhân này đầu năm nay.

Thanh sát viên IAEA. Ảnh: Lobe Log

Trước đó, Iran thông báo ngừng hợp tác với một thanh sát viên hạt nhân của IAEA sau một sự cố mà bà gặp phải khi kiểm tra an ninh ở lối vào của nhà máy làm giàu urani Natanz ở miền Trung nước này. Theo thông báo của Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (IAEO), chuông báo động đã rung lên, báo hiệu rằng bà có thể mang theo một “vật dụng khả nghi” trên người. Theo Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran, máy dò đã phát hiện “các dấu vết của chất nổ”, vì vậy, thanh sát viên này đã không được phép vào bên trong nhà máy theo quy định. Tuy nhiên, thông báo không nói rõ liệu sau đó họ có tìm thấy vật dụng khả nghi nào hay không. Thanh sát viên trên đã rời Iran về Vienna (Áo), nơi đặt trụ sở của IAEA.

Trong khi đó, theo hãng tin Reuters, Iran đã bắt giữ cũng như thu giữ các tài liệu mà thanh sát viên này mang theo. Đây dường như là sự cố đầu tiên giữa Iran và phương Tây kể từ khi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và các cường quốc được ký kết vào năm 2015.

Theo thỏa thuận hạt nhân ký kết năm 2015 giữa Iran và nhóm P5+1 (Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức), các cơ sở hạt nhân của Iran sẽ chịu giám sát liên tục từ IAEA. Tuy nhiên, thỏa thuận này đang đứng trước nguy cơ đổ vỡ sau khi Mỹ tuyên bố rút lui và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran để buộc quốc gia này trở lại bàn đàm phán sửa đổi thỏa thuận.

Trong khi đó, Iran khẳng định sẽ không nhượng bộ và dần điều chỉnh thu hẹp phạm vi tuân thủ thỏa thuận./.