Phát biểu tại cuộc họp báo chung ngay sau hội đàm, cả Thủ tướng Nhật Bản Abe và Phó Tổng thống Mỹ Biden đều bày tỏ quan ngại trước nỗ lực của Trung Quốc trong việc thay đổi hiện trạng của khu vực thông qua việc thiết lập ADIZ.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden (Ảnh: AP)

Thủ tướng Abe nói: “Chúng tôi xác nhận rằng Nhật Bản và Mỹ sẽ không làm ngơ trước nỗ lực đơn phương thay đổi hiện trạng bằng sức mạnh và sẽ phối hợp mật thiết trong việc đối phó với vụ việc này dựa trên mối quan hệ đồng minh vững chắc. Chúng tôi cũng nhất trí rằng không thể chấp nhận việc đe dọa an toàn của các máy bay dân dụng”.

Phó Tổng thống Mỹ Biden cho biết, ông sẽ nêu lên những quan ngại của Mỹ trong cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Trung Quốc trong chuyến thăm Trung Quốc bắt đầu vào ngày mai.

Những lời tuyên bố của hai nhà lãnh đạo trong cuộc họp báo chung cho thấy Nhật Bản và Mỹ đã đạt được sự đồng thuận trong việc đối phó với ADIZ của Trung Quốc. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn có sự khác biệt trong cách đối phó của hai nước.

Mặc dù tiếp tục khẳng định không chấp nhận ADIZ của Trung Quốc nhưng chính phủ Mỹ đã làm ngơ trước việc các hãng hàng không của nước này xuất trình kế hoạch bay cho nhà chức trách Trung Quốc.

Trong khi đó, Bộ trưởng Giao thông Quốc thổ Nhật Bản Akihiro Ohta trong cuộc họp báo hôm qua tái khẳng định ADIZ của Trung Quốc không có hiệu lực với Nhật Bản và các hãng hàng không của Nhật Bản tiếp tục bay trong ADIZ mà không xuất trình kế hoạch bay cho phía Trung Quốc.

Sự khác biệt trong cách đối phó của Nhật Bản và Mỹ với ADIZ của Trung Quốc đang làm dấy lên những quan ngại trong giới chức Nhật Bản. Giới quan sát cũng cho rằng mặc dù chuyến công du Nhật Bản của Phó Tổng thống Mỹ Biden là dịp thể hiện mối quan hệ đồng minh khăng khít Mỹ-Nhật nhưng sự khác biệt khá nhạy cảm trong quan điểm giữa hai nước đối với mối quan hệ với Trung Quốc sẽ là bài toán cần lời giải khi muốn tăng cường hơn nữa mối quan hệ đồng minh này.

Trong khi đó, Trung Quốc cũng thể hiện sự khác biệt trong phản ứng đối với Mỹ và Nhật Bản. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi trong cuộc họp báo hôm qua bày tỏ mong muốn vấn đề ADIZ không ảnh hưởng tới mối quan hệ Mỹ – Trung, đồng thời thúc giục hai nước xây dựng mối quan hệ kiểu mới giữa hai cường quốc để có thể khống chế hiệu quả những khác biệt về ý kiến.

Mặc dù không nêu đích danh Nhật Bản nhưng người phát ngôn Hồng Lỗi cho rằng có quốc gia luôn cáo buộc Trung Quốc gây căng thẳng trong khu vực nhằm đạt được lợi ích riêng của mình./.

Hoàng Liên Sơn/VOV-Tokyo