Sáng 19/12 (theo giờ Việt Nam), Hạ viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát đã thông qua 2 điều khoản luận tội lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội đối với Tổng thống Donald Trump. Nhà Trắng đã ngay lập tức lên tiếng chỉ trích động thái trên của đảng Dân chủ, gọi đây là “đỉnh điểm của một trong những tập phim chính trị đáng xấu hổ nhất trong lịch sử nước Mỹ”.

Tổng thống Mỹ Trump. Ảnh: Euronews.

Sau 3 tháng điều tra, Hạ viện Mỹ do đảng Dân chủ kiểm soát đã bỏ phiếu thông qua việc luận tội Tổng thống Donald Trump, với 230 phiếu ủng hộ so với 197 phiếu chống và 1 phiếu trắng đối với điều khoản lạm quyền và 229 phiếu thuận và 198 phiếu chống đối với điều khoản cản trở Quốc hội. Trong số các Hạ nghị sĩ bỏ phiếu chống có 3 nghị sĩ Dân chủ.

Nhà Trắng đã ngay lập tức có phản ứng, chỉ trích cuộc bỏ phiếu là mang tính đảng phái, thiếu quy trình, đồng thời khẳng định quá trình vi hiến của Hạ viện đã dẫn đến hai điều khoản luận tội vô căn cứ mà không đưa ra bằng chứng nào về hành vi sai trái của Tổng thống.

Ông Donald Trump nhận quyết định bị luận tội khi đang đứng trên sân khấu tại một cuộc mít tinh theo chủ đề Giáng sinh ở Michigan, bang đã góp phần mang lại cho ông chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016. Từ đây, Nhà lãnh đạo Mỹ đã chỉ trích cuộc luận tội là một toan tính chính trị và là một bước đi mang tính tự sát đối với đảng Dân chủ. Ông đồng thời nhấn mạnh, cuộc bỏ phiếu đã một lần nữa cho thấy, mỗi lá phiếu của đảng Cộng hòa đều dành cho ông.

“198 là số phiếu chống đối với hai điều khoản luận tội. Có nghĩa là chúng ta đã không mất một phiếu bầu của đảng Cộng hòa. Đảng Cộng hòa của chúng ta chưa bao giờ phải đương đầu như vậy, nhưng cũng chưa bao giờ chúng ta lại đoàn kết như hiện tại. Ở Thượng viện cũng vậy, chúng tôi có những thượng nghị sĩ tuyệt vời. Họ yêu đất nước của mình và sẽ làm điều đúng đắn”, ông Trump nói.

Phe Dân chủ cũng ngay lập tức đáp trả, cho rằng những hành vi vô trách nhiệm của Tổng thống chỉ càng cho thấy sự cần thiết của việc luận tội. Thượng nghị sĩ bang Vermont Bernie Sanders cũng đang trong cuộc đua tranh cử Tổng thống Mỹ nhấn mạnh: “Hôm nay là một ngày buồn, nhưng cần thiết cho nền dân chủ Mỹ. Tổng thống đang bị luận tội và đó là điều đúng đắn. Bởi chúng tôi không bao giờ được quên rằng không có ai có thể đứng trên luật pháp, trên Hiến pháp. Vì vậy, tôi ủng hộ những gì Hạ viện đã làm”.

Kết quả của cuộc bỏ phiếu lịch sử tại hạ viện sẽ mở đường cho một phiên xét xử tại Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát để đưa ra phán quyết liệu có kết tội và phế truất vị Tổng thống thứ 45 của Mỹ nữa hay không. Tuy nhiên một số ý kiến cho rằng, một cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện là không cần thiết. Bởi để được thông qua, việc luận tội cần phải nhận được sự ủng hộ của 2/3, tức 67 trên tổng số 100 thượng nghị sĩ.

Hiện nay đảng Cộng hòa đang chiếm đa số tuyệt đối tại cơ quan lập pháp này, với 57 ghế so với 43 ghế của đảng Dân chủ. Dù tất cả các Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ đều bỏ phiếu chống lại ông Donald Trump, thì vẫn phải cần có thêm sự ủng hộ của 20 Thượng nghị sĩ Cộng hòa nữa. Cuộc bỏ phiếu dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 1 tới.

Trong lịch sử nước Mỹ, tới nay chỉ có hai Tổng thống bị đưa ra luận tội. Lần gần đây nhất, Hạ viện Mỹ năm 1998 đã luận tội cựu Tổng thống Bill Clinton về các tội khai man và cản trở công lý, nhưng sau đó Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu chống lại nỗ lực này.

Trước đó vào năm 1868, Hạ viện đã luận tội cựu Tổng thống Andrew Johnson do quyết định loại bỏ Bộ trưởng Chiến tranh, tuy nhiên ông Johnson vẫn “sống sót” nhờ một phiếu bầu tại Thượng viện. Còn đối với trường hợp cựu Tổng thống Richard Nixon năm 1974, ông này đã từ chức ngay trước khi Hạ viện tiến hành bỏ phiếu thông qua các điều khoản luận tội.

Dù kết quả cuộc bỏ phiếu sắp tới Thượng viện ra sao, thì rõ ràng một thực tế không thể phủ nhận là nước Mỹ đang bị chia rẽ. Kết quả cuộc thăm dò dư luận công bố ngay trước thềm cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện cho thấy, 48% số người dân Mỹ ủng hộ việc luận tội Tổng thống và cũng tỷ lệ tương đương 48% phản đối. Một điều mà không ai dù là đảng Cộng hòa hay đảng Dân chủ có thể phủ nhận là cuộc bỏ phiếu ngày hôm qua đã viết thêm một trang buồn vào lịch sử nước Mỹ./.