Đầu tuần này, một quan chức quân sự cấp cao Trung Quốc đã đến thăm Syria, thể hiện sự ủng hộ của Bắc Kinh đối với Tổng thống nước này Bashar al-Assad, đồng thời nhắc lại mối quan tâm về sự trỗi dậy của các phiến quân Hồi giáo.

Ngày 15/8, Chuẩn Đô đốc Hải quân Quan Hữu Phi đã đến gặp Bộ trưởng Quốc phòng Syria, ông Fahd Jassem al-Freij tại Damascus, Tân Hoa xã thông tin. Ngày tiếp theo đó, Chuẩn Đô đốc Quan Hữu Phi đã có cuộc gặp mặt với một vị tướng người Nga đã giúp quân đội Trung Quốc kết nối với quân đội Syria.

Ông Quan Hữu Phi, giám đốc Văn phòng Hợp tác Quân sự Quốc tế của Quân ủy Trung ương Trung Quốc. (Ảnh: Asia Times).

Tân Hoa xã dẫn lời ông Quan cho biết Trung Quốc sẵn sàng thúc đẩy hợp tác quân sự với Syria. Còn tờ Global Times trích dẫn ý kiến của Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói rằng hai bên đã đồng ý mở rộng đào tạo nhân sự quốc phòng và viện trợ nhân đạo thông qua quân đội Trung Quốc.

Ông Quan là người đứng đầu của Văn phòng Hợp tác Quân sự Quốc tế thuộc Quân ủy Trung ương Trung Quốc, cơ quan giám sát khoảng 2,3 triệu binh sỹ Trung Quốc.

Ông Quan nói với Tân Hoa xã rằng Bắc Kinh luôn coi trọng mối quan hệ lịch sử giữa hai nước và nhấn mạnh vai trò tích cực của Trung Quốc trong việc tìm kiếm một giải pháp cho cuộc chiến ở Syria.

Reuters dẫn lời ông Quan Hữu Phi nhấn mạnh, quân đội Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục trao đổi, hợp tác lâu dài với quân đội Syria hơn nữa trong tương lai.

Quan tâm hơn đến khủng bố

Ông Wanglian, chuyên gia nghiên cứu quốc tế tại Đại học Bắc Kinh cho biết, chuyến thăm lần này của ông Quan Hữu Phi là minh chứng cho thấy sự ủng hộ của Trung Quốc đối với cuộc chiến chống khủng bố của chính phủ Syria.

“Nhiều khả năng, quân đội Trung Quốc muốn dựa vào chuyến đi của Tướng Quan để hiểu rõ hơn về tình hình hiện tại ở Syria”, ông Wang nói.

Quân đội Trung Quốc. (Ảnh: Reuters).

Chính phủ Trung Quốc cũng đã nhiều lần cảnh báo về mối đe dọa tiềm ẩn từ những người Hồi giáo cực đoan trở về nước sau khi gia nhập vào các tổ chức khủng bố như Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Syria và Iraq.

Cụ thể ở đây là khu vực tây bắc của Tân Cương đã nhiều lần xảy ra những cuộc bạo loạn do những người Hồi giáo cực đoan tiến hành. Cảnh sát Trung Quốc đã phải rất vất vả để dập tắt được những cuộc bạo loạn này.

Ông Qinduo Xu, chuyên gia chính trị thuộc Đài phát thanh Quốc tế Trung Quốc (CRI) cho biết, Trung Quốc cũng có những vấn đề riêng đối với tình trạng khủng bố, có ít nhất 100 công dân Trung Quốc đang tham gia chiến đấu cùng IS.

Bên cạnh đó, có khoảng 50% lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc là từ Trung Đông nên hòa bình và ổn định của khu vực này rất quan trọng đối với Bắc Kinh, ông Xu cho biết thêm.

Lấy lại hình ảnh của một nước lớn

Từ trước đến nay, Trung Quốc thường không can dự quá sâu vào các vấn đề ở Syria dẫu cho cuộc khủng hoảng ở đất nước này đã xảy ra từ vài năm trước.

Bình luận về chuyến thăm của quân chức quân đội cấp cao Bắc Kinh tới Damacus, Reuters cho rằng ở thời điểm hiện tại, Trung Quốc đang nỗ lực nhiều hơn, kể cả việc gửi tới một đặc phái viên giúp thúc đẩy một giải pháp ngoại giao nhằm giảm thiểu bạo lực và hỗ trợ cho chính phủ Syria.

Những nỗ lực của Trung Quốc có thể xem như là động thái cố gắng gây dựng lại hình ảnh một “nước lớn” có trách nhiệm của cường quốc này.

Gần đây, Trung Quốc đang hứng chịu nhiều chỉ trích của quốc tế khi có hàng loạt bằng chứng cho rằng nước này đang gia tăng sức mạnh quân sự trên các đảo nhân tạo do nước này tự ý bồi đắp trên khu vực Biển Đông.

Điều đáng nói là Trung Quốc vẫn tiếp tục ngày một “ráo riết” các hoạt động đó kể từ sau khi Tòa Trọng tài Quốc tế được thành lập theo Phụ lục 7 Công ước Liên Hợp Quốc ra phán quyết không công nhận “quyền lịch sử” đối với yêu sách đường 9 đoạn của nước này trên Biển Đông.

Bên cạnh những chỉ trích về vấn đề Biển Đông, Trung Quốc cũng đã nhiều lần bị Tổng thống Mỹ Brack Obama “nhắc nhở” rằng Trung Quốc cũng là một nước lớn, nhưng lại không có sự quan tâm đúng mức đối với các vấn đề của nhân loại, trong khi Mỹ phải tìm cách xoay xở từ cuộc chiến chống khủng bố đến chống ô nhiễm môi trường.

Ông Vasily Kashin tại Viện Nghiên cứu Viễn Đông của Nga nhận định, Trung Quốc đang để mắt đến Syria nhiều hơn và hiện tại Bắc Kinh muốn có nhiều hoạt động hơn tại đất nước Trung Đông này để giúp Syria giải quyết khủng hoảng.

Bên cạnh đó, Andrew K.P.Leung, chuyên gia chiến lược độc lập nhận định: “Rõ ràng có một sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa Nga, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ” về vấn đề Syria, nhưng ông Leung không cho rằng đây là khởi đầu cho một liên minh mới.

Ông Michael Maloof, cựu quan chức Lầu Năm Góc cho biết thêm, thực ra, Trung Quốc đã hiện diện tại Syria được một thời gian.

“Trung Quốc có mặt ở khắp Trung Đông. Nhưng quân đội Trung Quốc hoạt động rất lặng lẽ. Họ vẫn đang hỗ trợ quân sự và huấn luyện cho quân đội Syria. Có điều, kể từ bây giờ những hoạt động này sẽ được tăng cường”, ông Michael Maloof khẳng định./.