Năm 2019 được đánh giá là năm để lại nhiều dấu ấn quan trọng của lực lượng CAND. Tại Hội nghị Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương ngày 04/12/2019, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực, cố gắng và đóng góp to lớn của lực lượng CAND vào sự phát triển và thành công của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, ngàng công an cũng đang phải đối mặt với nhiều loại tội pháp khác như tín dụng đen, buôn bán, tàng trữ ma túy… Để có góc nhìn toàn cảnh về những hoạt động của ngành công an trong 1 năm qua, phóng viên VOV phỏng vấn Đại tướng, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm xung quanh vấn đề này.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm (Ảnh: Vietnamnet)

9 cán bộ, chiến sĩ Công an hy sinh, 304 người bị thương

PV: Thưa Bộ trưởng Tô Lâm, với vai trò là Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an, xin Bộ trưởng đánh giá về những thành tựu, đóng góp của ngành Công an trong phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo an ninh, an toàn của đất nước năm 2019 ?

Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an: Năm 2019, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi cơ bản, công tác bảo đảm an ninh, trật tự cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức rất lớn, song dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ; sự phối hợp hiệp đồng chặt chẽ của Quân đội nhân dân và cả hệ thống chính trị; sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn của các tầng lớp nhân dân; với niềm tin và quyết tâm chính trị cao, toàn lực lượng CAND đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách, tập trung đồng bộ các giải pháp.

Nổi bật là: Chủ động nắm, dự báo sát tình hình, kịp thời tham mưu đề xuất với Đảng, Nhà nước các chủ trương, chính sách, pháp luật phù hợp để bảo vệ an ninh, lợi ích của đất nước. Bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn các mục tiêu trọng điểm, các sự kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, đối ngoại của đất nước.

Giữ vững thế chủ động chiến lược, bảo đảm an ninh chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, nhất là an ninh an toàn các khu công nghiệp, địa bàn tập trung công nhân, người lao động; an ninh thông tin, an ninh mạng. Đẩy lùi, kéo giảm tội phạm tạo được nhiều chuyển biến tích cực về trật tự, an toàn xã hội; các chỉ tiêu do Quốc hội giao trong phòng, chống tội phạm đều đạt và vượt. Kết quả đấu tranh chống tội phạm hình sự, tội phạm ma túy, tội phạm kinh tế, tham nhũng, triệt phá các băng, nhóm tội phạm liên quan đến “tín dụng đen” đạt cao hơn năm 2018; đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án do Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo, được dư luận và nhân dân đồng tình, ủng hộ. Đặc biệt là chỉ tiêu giảm tội phạm.

Năm nay, đăng ký thực hiện chỉ tiêu toàn quốc giảm từ 3-5% và thực tế đã giảm được 7,39% so với năm 2018.

Đẩy mạnh xây dựng chỉnh đốn Đảng, không ngừng học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, kiên quyết đấu tranh phòng, chống sai phạm, suy thoái, nâng cao văn hóa ứng xử, xây dựng đội ngũ cán bộ “bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”. Đồng thời, thực hiện quyết liệt sắp xếp tổ chức bộ máy, đổi mới phương thức công tác, từng bước điều chỉnh, bố trí lại lực lượng theo hướng tăng cường cơ sở và lực lượng trực tiếp chiến đấu; tăng cường ứng dụng thành tựu khoa học – công nghệ; củng cố khối đoàn kết trên dưới một lòng, nỗ lực cố gắng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách; mở rộng quan hệ đối ngoại, phối hợp chặt chẽ với an ninh, tình báo các nước.

Năm qua trong đấu tranh chống tội phạm, bảo vệ an ninh đất nước, bảo vệ cuộc sống bình yên hạnh phúc của nhân dân đã có 9 cán bộ, chiến sĩ Công an đã anh dũng hy sinh, 304 đồng chí bị thương, hàng trăm đồng chí bị phơi nhiễm HIV.

Siết chặt quản lý hình thức cho vay theo kiểu “tín dụng đen”

PV: Năm 2019, một trong những điểm nhấn là lực lượng Công an đấu tranh triệt phá các tổ chức “tín dụng đen”. Tuy nhiên, đến nay loại hình này vẫn tồn tại dưới hình thức mới. Bộ Công an có giải pháp như thế nào để ngăn chặn tình trạng này, thưa Bộ trưởng?

Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an: Thời gian qua, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến “tín dụng đen” diễn ra phức tạp, Bộ Công an đã chỉ đạo mở các đợt cao điểm tấn công, trấn áp mạnh loại tội phạm này và đạt được những kết quả tích cực. Các hoạt động “tín dụng đen” truyền thống như: núp dưới vỏ bọc các cơ sở cầm đồ, công ty tài chính, cơ sở cho thuê xe tự lái… đã giảm về mức độ hoạt động, không còn công khai, trắng trợn như trước.

Tuy nhiên, biến tướng của “tín dụng đen” qua mạng internet đang diễn ra phức tạp, tội phạm triệt để lợi dụng nền tảng công nghệ như: thông qua các trang mạng, các ứng dụng điện thoại, tin nhắn quảng cáo, mạng xã hội… để tiếp thị, quảng cáo với những thông tin không đầy đủ, che đậy mức lãi suất “cắt cổ” và các hình thức đòi nợ, siết nợ của các đối tượng cho vay. Điển hình như hoạt động của các công ty cho vay trực tuyến, vay ngang hàng, bản chất là hoạt động cầm đồ được vận hành trên nền tảng công nghệ, không phải là mô hình cho vay ngang hàng truyền thống đang triển khai tại nhiều nước, do đó tiềm ẩn nguy cơ rủi ro cho nền kinh tế, gây thiệt hại cho người vay.

Chính phủ đã giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp các Bộ, ngành liên quan xây dựng văn bản pháp luật quản lý loại hình công ty cho vay ngang hàng theo hướng siết chặt quản lý, đưa loại hình này vào danh sách các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện nhằm ngăn chặn hoạt động biến tướng, phòng ngừa các nguy cơ rủi ro. Bộ Tài chính đang sửa đổi Nghị định về kinh doanh dịch vụ đòi nợ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư… nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với những ngành nghề kinh doanh tiềm ẩn nguy cơ liên quan đến “tín dụng đen”.

Về phía Bộ Công an, quán triệt thực hiện nghiêm Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”. Chúng tôi đang tiếp tục chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương triển khai các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh quyết liệt với các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm liên quan đến “tín dụng đen” với tất cả các hình thức nêu trên; kiến nghị Hội đồng thẩm phán TAND tối cao ban hành Nghị quyết hướng dẫn áp dụng xét xử Điều 201 Bộ luật Hình sự nhằm thống nhất quan điểm xử lý đối với tội phạm này.

Bộ Công an cũng đang kiến nghị, hoặc chủ động, chủ trì sửa đổi bổ sung một số văn bản pháp luật theo hướng tăng mức hình phạt, bổ sung các quy định xử lý các hành vi cho vay, đòi nợ trái pháp luật… góp phần xử lý nghiêm các vi phạm. Bên cạnh đó, Bộ Công an đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa, trọng tâm là phối hợp tuyên truyền, liên tục đăng tải thông tin cảnh báo tội phạm trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Công an và các phương tiện thông tin đại chúng để nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác của người dân đối với các phương thức thủ đoạn của tội phạm để chủ động phòng ngừa hiệu quả.

Không để Việt Nam trở thành địa điểm trung chuyển ma túy

PV: Thưa Bộ trưởng, nhắc tới tội phạm không thể không nói đến tội phạm ma túy mà theo đánh giá của ông là ”tội phạm của các loại tội phạm”. Xin Bộ trưởng cho biết rõ hơn về tình hình tội phạm ma túy ở nước ta, nhất là khi một loạt các vụ sản xuất, buôn bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn bị phát hiện trong thời gian qua?

Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an: Năm 2019, hoạt động của tội phạm mua bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia tăng mạnh, các đường dây ma túy lớn từ nước ngoài vào Việt Nam và đi sang các nước xuất hiện nhiều, quy mô lớn, tính chất phức tạp. Xuất hiện một số thủ đoạn mới như đối tượng người nước ngoài thành lập doanh nghiệp để tạo vỏ bọc ngụy trang, lợi dụng các chính sách thông thoáng về hải quan để tổ chức sản xuất, vận chuyển ma túy từ bên ngoài vào Việt Nam rồi đi nước thứ ba.

Xu hướng sử dụng ma túy tổng hợp tiếp tục gia tăng, tình trạng thanh thiếu niên sử dụng ma túy tổng hợp trong các quán bar, nhà hàng, karaoke, khu căn hộ quản lý khép kín diễn ra phức tạp, phát hiện nhiều dạng ma túy mới. Theo thống kê của chúng tôi, số người nghiện tiếp tục tăng, (toàn quốc có trên 230.000 người nghiện có hồ sơ quản lý). Tình hình này làm cho hoạt động mua bán, vận chuyển ma túy vẫn diễn biến phức tạp; công tác cai nghiện gặp nhiều khó khăn là nguyên nhân dẫn đến nhiều vụ phạm pháp hình sự gây lo lắng trong nhân dân.

Chúng tôi xác định “tội phạm ma túy là tội phạm của các loại tội phạm, là nguyên nhân của nhiều loại tội phạm khác”, do đó, Bộ Công an đã tập trung lực lượng, biện pháp để đấu tranh triệt xóa loại tội phạm này.

Từ đầu năm 2019 đến nay, chúng tôi cũng thay đổi phương thức đấu tranh với loại tội phạm này. Trước đây chưa tiếp cận, chưa đấu tranh, chưa vạch mặt bọn cầm đầu, chủ mưu và những hang ổ, đường dây buôn bán ma túy lớn, mà mới đấu tranh với tội phạm vận chuyển ma túy thuê cho tên trùm, cầm đầu, những điểm bán ma túy nhỏ lẻ.

Qua trao đổi với các đơn vị, địa phương, chúng tôi thấy lượng ma túy trung bình của mỗi một tỉnh trong một ngày khoảng 20 bánh heroin. Vậy, lượng heroin ở đâu mà vào, để có đủ tiêu thụ?. Chính vì vậy, ngành công an phải triệt phá đường dây cung cấp lượng ma túy lớn. Năm qua, lực lượng công an đã tập trung triệt phá, bước đầu đạt kết quả tốt. Mục tiêu của chúng tôi là, không để Việt Nam trở thành một địa bàn tiêu thụ, trung chuyển, vận chuyển, sản xuất ma túy. Các mục tiêu đó đang được triển khai, thực hiện tốt. Hy vọng loại tội phạm này sẽ được đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả hơn nữa trong những năm tiếp.

Hoàn thiện cơ chế, siết chặt kỷ luật, kỷ cương

PV: Việc xử lý nghiêm một số cán bộ Công an thời gian qua cho thấy, quyết tâm làm trong sạch bộ máy của Bộ Công an. Để những tiêu cực này không có cơ hội tái diễn, năm 2020 Bộ Công an sẽ thực hiện những giải pháp gì?

Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an: Cùng với việc nghiêm túc rút kinh nghiệm từ những vụ việc sai phạm của cán bộ, chiến sĩ trong thời gian qua, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an tiếp tục xác định nhiệm vụ trọng tâm, then chốt là xây dựng đảng, xây dựng lực lượng CAND thực sự trong sạch, vững mạnh. Xác định một trong những giải pháp trọng tâm đột phá của năm 2020 là “Xây dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm nhiệm vụ, đề cao trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu; triển khai khung tiêu chí, tiêu chuẩn 4 cấp Công an”.

Tập trung hoàn thiện cơ chế, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong công tác tổ chức, cán bộ và thực thi công vụ. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện gắn với thực hiện “tự soi, tự sửa”, tự phê bình và phê bình trong Đảng, thực hiện nghiêm túc trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người đứng đầu.

Vừa qua, Bộ Công an đã có công điện số 732 yêu cầu Công an các đơn vị, địa phương siết chặt kỷ luật, kỷ cương, chấn chỉnh tư thế, lễ tiết tác phong, văn hóa ứng xử của cán bộ, chiến sĩ. Tiếp tục hoàn thiện các quy định về phân công, phân cấp mạnh mẽ, giao quyền cụ thể gắn với trách nhiệm rõ ràng đối với từng cấp Công an và từng cá nhân cán bộ, chiến sỹ. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ.

Trên thực tế quản lý cán bộ, chiến sỹ công an, các loại tội phạm tìm mọi cách để tấn công vô hiệu hóa lực lượng công an bằng nhiều bước đi. Có thể thấy đầu tiên là tấn công, lôi kéo, mua chuộc, dụ dỗ, sau đó là sử dụng vũ lực, vũ khí đe dọa. Thậm chí là tấn công cả gia đình, thân nhân của cán bộ, chiến sĩ công an…Nếu vượt qua thì lại sử dụng thủ đoạn xuyên tạc, vu khống, nói xấu. Nói chung là rất nhiều thách thức để vô hiệu hóa lực lượng công an.

Bên cạnh việc chấn chỉnh kỷ luật, tăng cường bảo vệ cán bộ cũng là việc rất quan trọng, chăm lo đời sống cán bộ chiến sĩ không để tội phạm tấn công, không để lôi kéo và tiếp tục rèn luyện bản lĩnh của cán bộ, chiến sĩ công an rất quan trọng đối với từng cán bộ, chiến sĩ, từng cấp chỉ huy trong công an nhân dân.

Chủ động nắm chắc tình hình liên quan đến an ninh, lợi ích của đất nước

PV: Thưa Bộ trưởng, bước sang năm 2020, khi đất nước có nhiều sự kiện lớn, quan trọng, đặc biệt là năm diễn ra đại hội đảng bộ các cấp chuẩn bị cho đại hội đảng toàn quốc lần thứ XIII; yếu tố tác động tác động, thách thức đối với an ninh, trật tự của đất nước ngày càng gia tăng. Xin Bộ trưởng chia sẻ mục tiêu, phương hướng cơ bản của ngành Công an trong năm 2020?

Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an: Quán triệt những chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, lực lượng CAND đặt ra mục tiêu, nhiệm vụ năm 2020 là: Chủ động nắm chắc tình hình liên quan đến an ninh, lợi ích của đất nước để tham mưu với Đảng, Nhà nước các chủ trương, giải pháp ứng phó kịp thời, hiệu quả. Tham mưu cho Đảng, Nhà nước trong việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về an ninh, trật tự, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, đáp ứng yêu cầu tình hình mới. Chủ động phát hiện, đấu tranh ngăn chặn, làm thất bại âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống; bảo đảm an ninh chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh các địa bàn chiến lược.

Nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, đi đôi với đẩy mạnh tấn công trấn áp tội phạm để kiềm chế, làm giảm các loại tội phạm, vi phạm pháp luật. Tăng cường hiệu lực, hiệu quả các mặt quản lý nhà nước về an ninh trật tự, làm giảm tai tệ nạn, tạo chuyển biến tích cực về trật tự an toàn xã hội, từng bước xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh, phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, đảm bảo cuộc sống bình yên cho nhân dân.

Với quyết tâm chính trị rất lớn của toàn lực lượng, Đảng ủy CATW, Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo triển khai các giải pháp để nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng, trước hết là cấp ủy đảng và chỉ huy các cấp trong CAND; tập trung củng cố, xây dựng lực lượng CAND thực sự trong sạch, vững mạnh; thực hiện có hiệu quả các nhóm nhiệm vụ công tác, trong đó công tác trọng tâm đột phá là: “Tiếp tục hoàn thiện thể chế, quy chế, quy trình công tác. Nâng cao hiệu quả các mặt công tác nghiệp vụ cơ bản và các mặt công tác của Công an các cấp và trọng tâm là cấp cơ sở. Xây dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm nhiệm vụ, đề cao trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu; triển khai khung tiêu chí, tiêu chuẩn 4 cấp Công an”.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng về cuộc trao đổi!./.