Để hạn chế tình trạng này cùng với các cấp các ngành, Trường phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng đã tăng cường tuyên truyền về những hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống nhằm giúp các em hiểu rõ hơn về sức khỏe sinh sản, Luật Hôn nhân và Gia đình. Sự chung tay của nhà trường, học sinh đã và đang từng bước nâng cao nhận thức của các em và nhiều gia đình đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương.

Trường phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện Di Linh, tỉnh Lâm Đồng hiện có 350 học sinh người K’ho, Cil, Mạ. Các em đang trong độ tuổi dậy thì, vì vậy việc giáo dục giới tính, Luật Hôn nhân và Gia đình luôn được nhà trường quan tâm. Em Cil Thủy, học sinh lớp 9 B, Trường phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện Di Linh kể: Cứ mỗi lần về nhà, nhiều người đều muốn em nghỉ học để lấy chồng. Có người thân còn động viên Cil Thủy lấy chồng là người bà con để giữ của, giữ đất cho dòng tộc. 

“Nếu bố mẹ có ép buộc cưới người có dòng họ với mình mà chưa đủ 3 đời thì em sẽ không đồng ý và sẽ giải thích cho bố mẹ biết về hậu quả của hôn nhân cận huyết thống. Nó sẽ ảnh hưởng không tốt cho giống nói của mình là sinh con ra sẽ tàn tật và người mẹ sức khỏe sẽ không được tốt”, Thủy kể.

Nhìn các bạn cùng buôn có con sớm, không biết chăm sóc, cuộc sống khó khăn, đi làm cũng không ai thuê vì tuổi còn nhỏ. Em K’ Nhiên học sinh Lớp 9C mong muốn tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống được đẩy lùi để các bạn không phải dang dở giấc mơ đến trường: “Hôn nhân cận huyết thống và tảo hôn đây là một hủ tục vi phạm pháp luật và đang là một vấn nạn cần được đẩy lùi. Em được học và biết các chính sách, pháp luật về tảo hôn và hôn nhân cận huyết nên em sẽ về buôn làng của mình tuyên truyền lại cho mọi người và đặc biệt là mấy gia đình có người tảo hôn và hôn nhân cận huyết”.

Không chỉ truyền đạt cho học sinh, các thầy cô giáo Trường phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện Di Linh còn đến các buôn làng tuyên truyền cho bà con hiểu rõ những hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.

Cô Mo Lom Thúy cho biết, thấy học sinh nào nghỉ học, giáo viên sẽ cùng các bạn tới nhà tìm hiểu và thuyết phục các em từ bỏ ý định lấy vợ, lấy chồng sớm. Các thầy cô giáo còn kết hợp với cán bộ tư pháp, thôn trưởng, già làng cùng đến khuyên giải gia đình các em.

“Nếu như bố mẹ các em bắt các em nghỉ học về lập gia đình thì bản thân các em cần phản đối lại và chia sẻ với cô giáo. Thầy cô sẽ cùng các em đến nói chuyện với bố mẹ và phân tích cho gia đình thấy việc làm đó là không đúng và đưa lại các hậu quả và hệ lụy nguy hiểm, cũng như vi phạm pháp luật”.

Nhờ giáo viên và các cấp chính quyền tuyên truyền động viên, nhiều gia đình hiểu ra tảo hôn là vi phạm pháp luật. Chị K’Hường ở thôn 3, xã Đinh Trang Thượng, huyện Di Linh có con gái theo học ở Trường phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện Di Linh nói: “Tôi thường xuyên giáo dục con cái không được lấy chồng sớm, phải tập trung vào việc học, để sau này kiếm được việc làm. Cưới chồng thì ai cũng cưới được, nhưng có việc làm ổn định lấy chồng thì tốt hơn”.

Theo thầy Nguyễn Văn Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường phổ thông Dân tộc nội trú Trung học cơ sở huyện Di Linh, trước đây thường có học sinh bỏ học lấy chồng. Nhưng hiện nay tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đã chấm dứt: “Ngay từ đầu năm học, nhà trường đã thành lập tổ tư vấn học đường tập huấn, tuyên truyền cho học sinh và phụ huynh toàn trường. Để cho các em thấy được hậu quả của hôn nhân cận huyết thống và tảo hôn là do một số dòng tộc người ta vẫn còn giữ hủ tục lạc hậu. Chúng tôi thường xuyên về các xã, buôn làng để tuyên truyền. Đặc biệt là chúng tôi khuyến khích các em học sinh về nói lại với bố mẹ cũng như với bạn bè cùng lứa để thực hiện tốt vấn đề này”.

 Giáo dục cho học sinh nhận thức đúng đắn để các em nói không với nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Đồng thời chính các em cũng trở thành những tuyên truyền viên, vận động gia đình, dòng họ của mình chấm dứt hủ tục lạc hậu này./.