Quan điểm của cơ quan soạn thảo “Nâng tuổi nghỉ hưu để tránh nguy cơ vỡ quỹ bảo hiểm xã hội” đã không thuyết phục được các Đại biểu Quốc hội. Nhiều ý kiến không đồng tình với cách nâng tuổi nghỉ hưu mà cần có chính sách trong việc quản lý quỹ bảo hiểm xã hội tốt hơn.

Theo phân tích của các đại biểu, việc vỡ quỹ bảo hiểm xã hội là do nhiều nguyên nhân như tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội còn thấp, không thu được quỹ bảo hiểm xã hội do chủ sử dụng lao động nợ đóng, chậm đóng, trốn đóng, năng suất lao động thấp, bộ máy cồng kềnh chứ không chỉ do tuổi lao động thấp. “Nếu như tuổi nghỉ hưu tăng lên thì sẽ làm tăng thêm áp lực về việc làm và giảm cơ hội phát triển đối với lao động trẻ” – Đại biểu Nguyễn Thị Bạch Ngân  (đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu) nêu quan điểm.

Phân tích trong mối quan hệ với các văn bản pháp luật khác, Đại biểu Nguyễn Quang Cường (đoàn Hải Phòng) cho rằng: “Trong khi Bộ Luật lao động vừa có hiệu lực thi hành từ ngày 1/5/2013 quy định rất rõ về tuổi nghỉ hưu tại Điều 187 nhưng Ban soạn thảo lại đưa quy định về tuổi nghỉ hưu vào dự thảo Luật bảo hiểm xã hội (sửa đổi) lần này. Cùng một lúc luật sau đè lên luật trước, luật con không phù hợp với luật mẹ”.

Cùng chung quan điểm này, Đại biểu Lê Thành Nhơn (đoàn Bình Dương) cho rằng tuổi nghỉ hưu và tuổi lao động là một. Ở đây Luật bảo hiểm xã hội chỉ bàn những điều kiện để được nghỉ hưu chứ không bàn đến tuổi nghỉ hưu, tức là bàn những điều kiện để được nghỉ hưu. Do đó, tôi thấy rằng lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu trong tờ trình của Ban soạn thảo chưa thuyết phục.

Từ những phân tích trên, nhiều Đại biểu đề nghị Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phải sớm tham mưu cho Chính phủ ban hành nghị định hướng dẫn chi tiết thi hành Khoản 2, Khoản 3, Điều 187 Bộ Luật lao động về tuổi nghỉ hưu, thay vì quy định như trong dự thảo Luật bảo hiểm xã hội (sửa đổi) lần này.

Ở khía cạnh khác, đại biểu Nguyễn Văn Sơn (đoàn Hà Tĩnh) cho rằng, phải có quy định số năm đóng bảo hiểm từ 30-40 năm thì được quyền nghỉ hưu. Ngoài quy định tuổi thì quyền nghỉ hưu có thể chưa đến tuổi nhưng khi đã đóng được 30 năm hoặc 40 năm chúng ta phải cân đối trong quỹ để người ta có quyền nghỉ hưu.

Tiếp thu các ý kiến của Đại biểu Quốc hội, thay mặt Ban soạn thảo, Bộ trưởng Lao động – Thương binh và Xã hội Phạm Thị Hải Chuyền cho biết: Việc tăng tuổi nghỉ hưu, Ban soạn thảo cũng tính trên nguyên tắc đảm bảo ổn định và trách nhiệm lâu dài đối với quỹ bảo hiểm xã hội. Các đại biểu cũng nêu vấn đề là nên đưa nội dung này vào thực hiện Khoản 3, Điều 187 bộ Luật lao động. Hiện nay, Khoản 3, Điều 187 Bộ luật lao động cũng đã được Chính phủ hướng dẫn bằng Nghị định 71 là đối với những người có trình độ chuyên môn kĩ thuật cao thì được kéo dài tuổi nghỉ hưu cả nam và nữ. Chính phủ cũng chuẩn bị xây dựng là đối với những người lao động là nữ tham gia lãnh đạo quản lí cũng đề nghị kéo dài. Nhưng do đặc thù tình hình hiện nay, trước mắt Bộ Chính trị cho ý kiến tiếp tục nghiên cứu cho đồng bộ cả nam và nữ.

“Chúng tôi xin tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội và tiếp tục nghiên cứu để Khoản 3, Điều 187 của Bộ Luật lao động một cách cụ thể hơn là mở rộng đối tượng hơn với hướng làm thế nào góp phần tăng thu cho quỹ” – Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền nói.

Theo đánh giá, qua 7 năm thi hành Luật bảo hiểm xã hội, bên cạnh nhiều kết quả đạt được, còn có những tồn tại. Đó là, diện bao phủ của bảo hiểm xã hội còn thấp, mới chiếm khoảng 20% lực lượng lao động. Tình trạng nợ đọng, chậm đóng bảo hiểm xã hội gia tăng, một số chính sách bảo hiểm xã hội, kể cả ngắn hạn và dài hạn chưa phù hợp, chưa đáp ứng được quyền lợi của người tham gia bảo hiểm xã hội. Bên cạnh đó, lại có một số tổ chức, cá nhân lợi dụng chính sách bảo hiểm xã hội để trục lợi, làm sai lệch mục tiêu của bảo hiểm xã hội. Công tác quản lí, sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội còn nhiều hạn chế, nhất là công tác đầu tư, tăng trưởng quỹ bảo hiểm xã hội chưa đạt mục tiêu đề ra…/.