PV: Xin Thứ trưởng cho biết những đóng góp của Việt Nam vào thành công của Hội nghị?

Thứ trưởng Lê Hoài Trung: Đoàn Việt Nam đã tham gia tích cực vào các hoạt động chung của Hội nghị, từ cấp SOM, cấp Bộ trưởng và cấp cao.

Thủ tướng Chính phủ đã tham gia các hoạt động của Hội nghị cấp cao, chủ động, tích cực đóng góp xây dựng vào các nội dung trao đổi tại các Hội nghị, nhất là trong các trọng tâm ưu tiên của ASEAN, liên quan tới hình thành Cộng đồng ASEAN, định hướng phát triển của ASEAN sau 2015, thúc đẩy quan hệ đối ngoại ASEAN và tăng cường vai trò trung tâm ASEAN; thúc đẩy đoàn kết, thống nhất và vai trò của ASEAN trong xử lý tình hình Biển Đông, góp phần duy trì hòa bình và an ninh khu vực; thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN hướng tới người dân với những khuyến nghị cụ thể để triển khai thực hiện; thúc đẩy ASEAN quyết tâm tăng cường phối hợp ứng phó hiệu quả với các thách thức khu vực và toàn cầu.

Các thành viên khác trong Đoàn Việt Nam cũng tích cực tham gia, đóng góp vào thành công chung của Hội nghị như Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao tham gia các cuộc họp Bộ trưởng Ngoại giao và có nhiều cuộc tiếp xúc song phương bên lề Hội nghị; Bộ trưởng Công thương chủ trì cuộc làm việc của ASEAN với Cao ủy Thương mại EU để bàn về hợp tác ASEAN và EU và đồng thời tái khởi động lại thảo luận về vấn đề này…

Đóng góp của Đoàn ta được các nước thành viên ghi nhận và đánh giá cao.

PV: Hội nghị lần này là hội nghị cấp cao đầu tiên của ASEAN trong năm 2015 – năm đánh dấu sự ra đời của Cộng đồng ASEAN. Xin Thứ trưởng cho biết ý nghĩa của Hội nghị này?

Thứ trưởng Lê Hoài Trung: Hội nghị lần này rất quan trọng vì là năm quyết định cho ASEAN thành lập một cộng đồng. Các nhà Lãnh đạo đánh giá lại cho rằng đã đạt được phần lớn công việc chuẩn bị cho việc thành lập cộng đồng, khoảng trên 90% trong các lĩnh vực chính trị an ninh, kinh tế, xã hội – văn hóa và nhất trí các biện pháp để triển khai công việc còn lại.

Các nhà Lãnh đạo và giới truyền thông đều khẳng định 2015 là năm có tính chất lịch sử cho quá trình phát triển của ASEAN vì Cộng đồng ASEAN sẽ ra đời vào cuối năm 2015. Các nhà Lãnh đạo đánh giá là đã cơ bản hoàn thành quá trình chuẩn bị cho việc hình thành Cộng đồng và đề ra các biện pháp triển khai công việc còn lại. Ví dụ như: lĩnh vực hỗ trợ hợp tác hải quan, giải quyết vấn đề liên quan đến kết nối các nền kinh tế; xem xét định hướng, tầm nhìn sau 2015, trong đó đề ra những biện pháp, định hướng, tầm nhìn, ví dụ như dựa trên Hiến chương ASEAN, dựa trên thành tựu đạt được, đáp ứng thách thức trong thời gian tới. Đồng thời giao cho nhóm làm việc để sớm trình dự thảo tại Hội nghị Cấp cao vào cuối năm.

Kết quả Hội nghị đã thông qua 3 Tuyên bố về ASEAN lấy người dân làm trung tâm, về Phong trào Ôn hoà toàn cầu và về thể chế hoá khả năng tự cường của ASEAN, các cộng đồng và người dân đối với thảm hoạ và biến đổi khí hậu và Tuyên bố của Chủ tịch. Trong Tuyên bố Chủ tịch có nêu rõ sự quan ngại sâu sắc chung của các nhà Lãnh đạo ASEAN về các hoạt động bồi đắp, tôn tạo và xây dựng trên quy mô lớn ở Biển Đông. Những hoạt động như vậy sẽ ảnh hưởng tới lòng tin, sự tin cậy của các quốc gia và có thể đe dọa hòa bình và ổn định.

Trên cơ sở đó, Tuyên bố của Chủ tịch khẳng định các nhà Lãnh đạo đã trao đổi và các nước đã phát biểu ở các cấp khác nhau trong thời gian qua là mong muốn, đề nghị các bên thực hiện đầy đủ những điều khoản của Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm tiến tới COC và đề cập cả vấn đề giải quyết hòa bình các tranh chấp và cần kiềm chế, đối thoại để giải quyết những vấn đề này.

PV: Từ nay đến cuối năm 2015 là hình thành cộng đồng ASEAN. Việt Nam và các nước ASEAN cần phải làm gì?

Thứ trưởng Lê Hoài Trung: Việt Nam và ASEAN nói chung đều cho rằng xây dựng Cộng đồng ASEAN là một quá trình. Từ nay đến 2015, Việt Nam đã cơ bản hoàn thành những cam kết của mình trong quá trình chuẩn bị tham gia Cộng đồng.

Một trong những việc lớn Việt Nam triển khai thực hiện sắp tới là thông tin đầy đủ hơn tới mọi tầng lớpc nhân dân từ người dân, doanh nghiệp, đến các ngành lập pháp, hành pháp về những thuận lợi mà chúng ta tranh thủ được và phát huy qua quá trình tham gia Cộng đồng ASEAN và những vấn đề đặt ra mà ta phải giải quyết như chúng ta phải điều chỉnh pháp luật để tham gia và thực hiện rất nhiều những quy định pháp lý của ASEAN, quá trình hội nhập trong những khuôn khổ kinh tế, thương mại của ASEAN vừa đem đến cho các doanh nghiệp nhiều cơ hội, nhưng cũng đặt chúng ta đứng trước những thách thức mới về cạnh tranh./.

Xin cảm ơn Thứ trưởng!