(kontumtv.vn) – Ông Daniel Russel khẳng định việc máy bay do thám Mỹ bay trên Biển Đông là hoạt động thường xuyên và hoàn toàn phù hợp.
“Ngăn cản hoạt động của hải quân Mỹ tại Biển Đông không phải là sự đặt cược khôn ngoan”. Đó là tuyên bố của Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, Daniel Russel trong buổi họp báo tại Washington DC vào sáng sớm 22/5 (theo giờ Việt Nam) về kết quả chuyến thăm Trung Quốc và Hàn Quốc vừa qua của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, Daniel Russel trong buổi họp báo tại Washington DC vào sáng sớm 22/5 |
Theo ông Daniel Russel, trong cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Ngoại trưởng John Kerry đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về việc Trung Quốc tiến hành các hoạt động bồi đắp quy mô lớn cũng như xây dựng các tiền đồn tại Biển Đông mà các nước láng giềng của Trung Quốc xem là không chỉ gây mất ổn định mà còn mang tính đe dọa.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ cho biết động thái của Bắc Kinh đang gây ra sự ngờ vực và không hài lòng của các nước liên quan, và sự không hài lòng này đã “tràn sang” cả mối quan hệ giữa Trung Quốc với các nước khác, trong đó có Mỹ.
“Ngoại trưởng John Kerry nhấn mạnh những căng thẳng tại Biển Đông do hành động của Trung Quốc gây ra thực sự có ảnh hưởng tiêu cực tới quan hệ song phương Mỹ-Trung. Tuy nhiên, chúng tôi cũng chỉ rõ rằng giải pháp hiện nay chính là con đường ngoại giao mà điển hình là sự kiềm chế và tôn trọng các nước láng giềng”, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nói.
Ông Daniel Russel cho biết, Ngoại trưởng Kerry đã chuyển tới các nhà lãnh đạo Trung Quốc thông điệp rằng, cũng như các nước liên quan khác, Trung Quốc có quyền đòi hỏi chủ quyền nhưng yêu sách của Bắc Kinh cần phải phù hợp với luật pháp quốc tế.
“Quốc gia nào cũng có lợi ích nhưng không lợi ích nào có thể biện minh được những hành vi trái với luật pháp quốc tế hoặc gây mất ổn định đối với một khu vực quan trọng như châu Á-Thái Bình Dương”, ông Daniel Russel tuyên bố.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh Biển Đông là một lợi ích tập thể đối với các quốc gia có hoạt động giao thương cũng như với các quốc gia có nền kinh tế dựa trên thương mại và do vậy cần phải có những nỗ lực tập thể nhằm hỗ trợ giải pháp hòa bình đối với các tranh chấp.
Mỹ không đòi hỏi chủ quyền đối với bất kỳ vùng lãnh thổ vào trên Biển Đông nhưng đòi hỏi quyền quốc tế về tự do hàng hải, hàng không, thương mại hợp pháp vốn thuộc về tất cả các nước có chủ quyền. Đây là những quyền mà Mỹ sẽ tiếp tục thực thi và cũng là những nguyên tắc mà Mỹ sẽ tiếp tục bảo vê, ông Daniel Russel tuyên bố.
Liên quan đến việc hải quân Trung Quốc cảnh báo và “xua đuổi” một máy bay quân sự Mỹ tại Biển Đông, ông Daniel Russel khẳng định việc máy bay do thám Mỹ bay trên Biển Đông là hoạt động thường xuyên và hoàn toàn phù hợp vì đó là hải phận và không phận quốc tế.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ khẳng định tàu chiến và máy bay quân sự Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động tại các vùng biển và vùng trời quốc tế, đồng thời cho biết Mỹ sẽ bảo vệ quyền tự do hàng hải và hàng không của tất cả các nước: “Không một người có lý trí nào sẽ tìm cách ngăn cản hoạt động của hải quân Mỹ. Đó không phải là một sự đặt cược khôn ngoan. Không chỉ máy bay quân sự Mỹ có thể bay trên hải phận quốc tế bất chấp những thách thức hay yêu cầu của quân đội Trung Quốc, mà tất cả các nước đều có thể tự do tiếp cận hải phận và không phận quốc tế”.
Trả lời câu hỏi về việc Mỹ mời các phóng viên tham gia một hoạt động tuần tra gần đây trên Biển Đông, Trợ lý Ngoại trưởng Daniel Russel cho biết Mỹ muốn nhấn mạnh vào sự minh bạch, để cộng đồng quốc tế thấy rõ thực trạng Mỹ đang làm gì và Trung Quốc đang làm gì tại đây: “Không ai muốn một buổi sáng thức dậy và phát hiện ra rằng hiện trạng đã bị đơn phương thay đổi. Không ai muốn một sáng thức dậy đã thấy Trung Quốc xây dựng một loạt các tiền đồn thậm chí còn được trang bị cả hệ thống quân sự”.
Ông Daniel Russel kêu gọi Trung Quốc và các nước liên quan tiếp tục xây dựng một nền tảng chung bằng con đường đàm phán mà cụ thể là xây dựng Bộ quy tắc ứng xử để giải quyết các tranh chấp. Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ tin rằng ASEAN và Trung Quốc sẽ có thể đàm phán thành công Bộ quy tắc này vào thời điểm diễn ra Hội nghị cấp cao ASEAN tại Malaysia vào tháng 11 tới.
Trong buổi họp báo, Trợ lý Ngoại trưởng Daniel Russel cũng đề cập tới chuyến thăm Việt Nam vừa qua của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken, trong đó hai bên đã thảo luận các vấn đề như Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương và tình hình Biển Đông.
Người phụ trách các vấn đề Đông Á-Thái Bình Dương của Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh, Việt Nam và Mỹ đang xây dựng mối quan hệ đối tác rất mạnh mẽ dựa trên khuôn khổ quan hệ đối tác toàn diện mà hai bên xác lập vào năm 2013./.