Salah Abdeslam bị cảnh sát Bỉ bắt giữ trong một căn hộ tại chính thành phố Molenbeek nơi hắn sinh ra và lớn lên, ở ngoại ô thủ đô Brussels. Salah Abdeslam hiện đang được cảnh sát Bỉ thẩm vấn và sẽ nhanh chóng được dẫn độ sang Pháp theo yêu cầu của cảnh sát Pháp.

Các quan chức hàng đầu của Pháp và Bỉ đều khẳng định vụ bắt giữ Salah Abdeslam là một bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống khủng bố và có thể sẽ giúp giải đáp một loạt thắc mắc liên quan đến cách thức tổ chức và hoạt động của các mạng lưới khủng bố Hồi giáo cực đoan liên quan đến IS trên đất châu Âu.

Có ít nhất 2 câu hỏi sau sẽ sớm tìm được lời giải

1. Salah Abdeslam đã khai những gì?

Salah Abdeslam, ảnh truy nã của cảnh sát Bỉ. (Ảnh: AFP)

Một trong những thông tin đầu tiên có được từ các buổi thẩm vấn Salah Abdeslam được chính Công tố viên Paris, Francois Molins thông báo cho biết “Salah Abdeslam khai rằng hắn có ý định đánh bom tự sát ở sân vận động Stade de France vào tối 13/11”, tuy nhiên vì lí do nào đó nên đã hủy bỏ ý định này. Tuy nhiên, Abdeslam vẫn được cho là vẫn đóng vai trò rất lớn, thậm chí là trung tâm trong loạt khủng bố ở Paris, đặc biệt về mặt hậu cần.

Các hình ảnh thu được từ các camera an ninh ở Paris thời điểm trước và sau loạt khủng bố tối 13/11 cho thấy Salah Abdeslam đã xuất hiện ở quận 18 Paris và có ý định tiến hành một vụ khủng bố ở đây nhưng rồi lại từ bỏ. Cho đến thời điểm này, chỉ có vai trò phụ trách hậu cần của Salah Abdeslam là được khẳng định chắc chắn bởi Abdeslam đã đứng tên thuê một loạt xe ô-tô trong nhiều tháng trước khi tiến hành khủng bố.

Cảnh sát Bỉ và Pháp đã lần theo các dấu vết và dựng lại được hành trình Salah Abdeslam đi tuyển người và chuẩn bị vũ khí tại Hungary, Hy Lạp, Đức, Hà Lan, Italia… Trong tối 13/11, Salah Abdeslam chính là kẻ đã chở nhóm khủng bố đến sân Stade de France. Tên này sau đó đã bỏ lại chiếc xe ô-tô đi thuê ở quận 18 Paris rồi gọi 2 đồng bọn từ Brussels sang trợ giúp. Nhóm này đã từ Paris về Brussels ngay trong đêm 13/11 và đã vượt qua 2 chốt kiểm soát của cảnh sát Pháp ở gần biên giới.

Ngoại trưởng Bỉ, Didier Reynders cung cấp thêm thông tin cho biết sau khi trốn thoát khỏi sự truy nã của cảnh sát, Salah Abdeslam đã lên một kế hoạch khác nhằm tái hiện một vụ khủng bố tương tự tại Brussels. Điều này được khẳng định khi các cuộc lục soát của cảnh sát Bỉ trong cuối tháng 11/2015 tại các khu vực như Molenbeek thu giữ được một lượng lớn vũ khí, khiến chính quyền Brussels phải đặt cả thành phố ở mức báo động cao nhất trong 1 tuần.

Cảnh sát vây bắt nghi phạm khủng bố.

2. Salah Abdeslam đã ở đâu trong 4 tháng qua?

Vụ bắt giữ Salah Abdeslam diễn ra trong một căn hộ nằm giữa Molenbeek, cách nhà cha mẹ tên này 700m và cách quán bar mà 2 anh em Abdeslam làm chủ chỉ 2 km. Điều này khiến dư luận Bỉ và Pháp bất ngờ, thậm chí sốc vì ít người nghĩ rằng tên tội phạm bị truy nã gắt gao nhất châu Âu trong 4 tháng qua lại điềm nhiên lẩn trốn ở nơi bị lục soát nghiêm ngặt nhất trong thời gian qua. Đây chắc chắn là điều mà các nhà điều tra Bỉ và Pháp phải làm cặn kẽ bởi nó không chỉ hé lộ cách thức chạy trốn, mạng lưới che giấu thành viên của các nhóm cực đoan mà còn tránh cho các cơ quan an ninh Pháp-Bỉ khỏi bẽ mặt bởi sự thiếu hiệu quả trong chiến dịch truy lùng Salah Abdeslam.

Ngay sau vụ khủng bố 13/11 tại Paris, sự biến mất của Salah Abdeslam đã tạo ra rất nhiều tin đồn. Nhiều người khẳng định đã nhìn thấy Salah Abdeslam ở Đức, Hà Lan, ở ngoại ô Paris, thậm chí là ở cả Syria. Tuy nhiên, việc bắt giữ Salah Abdeslam ngay tại Molenbeek cho thấy nhiều khả năng tên này đã không hề rời Bỉ trong 4 tháng qua và đã lẩn trốn thành công nhờ mạng lưới quan hệ trong các phần tử cực đoan và cả trong giới tội phạm. Chi tiết này được củng cố bởi thực tế là cảnh sát Bỉ lần ra và bắt giữ được Salah Abdeslam hoàn toàn nhờ vào một tình huống bất ngờ, thậm chí may mắn.

Hôm 15/3, cảnh sát Bỉ thực hiện một cuộc khám xét thông thường trong một căn hộ ở Forest, ngoại ô Brussels và bất ngờ phải đối mặt với một cuộc đọ súng, khiến 4 cảnh sát bị thương. Một kẻ có tên là Mohamed Belkaid bị cảnh sát bắn hạ nhưng 2 kẻ khác đã trốn thoát khỏi căn hộ theo đường mái nhà. Khám nghiệm kỹ căn hộ, cảnh sát Bỉ tìm được dấu vân tay của Salah Abdeslam trên một cốc nước. Từ chi tiết này, cảnh sát Bỉ biết được Salah Abdeslam vẫn đang lẩn trốn ở ngoại ô Brussels chứ không phải đã ra nước ngoài. Ngay sau đó, cảnh sát nhận được một cuộc điện thoại của một người bạn của Salah Abdeslam, cho biết Abdeslam đã nhờ người này tìm một nơi lẩn trốn. Nhờ thông tin người này cung cấp, cảnh sát lần ra và bắt được Abdeslam ngay tại Molenbeek.

Việc bắt được Salah Abdeslam dựa nhiều vào may mắn này đặt ra câu hỏi rất lớn về năng lực của các cơ quan an ninh Bỉ, trong bối cảnh nước này đang bị nhiều thành viên EU chỉ trích vì đã để tồn tại quá nhiều mạng lưới cực đoan trong nước. Bỉ hiện bị coi là trung tâm của các mạng lưới khủng bố cực đoan và là nguồn cung cấp vũ khí cho các nhóm khủng bố và tội phạm ở châu Âu. Vì điều này, quan hệ giữa Bỉ với các nước khác, đặc biệt là Pháp, đã trở nên căng thẳng trong suốt thời gian qua sau vụ khủng bố tại Paris./.