(kontumtv.vn) – Ngoài việc ghi dấu sự kiện thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên trong nhà lao ngày 25/9/1930, trở thành ngày truyền thống của Đảng bộ tỉnh, Khu Di tích lịch sử quốc gia Ngục Kon Tum còn lưu giữ chiến tích 2 cuộc đấu tranh đẫm máu. Đó là Cuộc đấu tranh “Lưu huyết” ngày 12/12/1931 và cuộc đấu tranh “Tuyệt thực” diễn ra từ ngày 12 đến ngày 16/12/1931 của các chiến sĩ cộng sản chốn lao tù chống lại chế độ khổ sai, giết người dã man của thực dân Pháp, trở thành biểu tượng của lòng yêu nước, là nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ mai sau.

Cũng như nhiều trường học khác trong tỉnh, hàng năm, cứ đến dịp Kỷ niệm Cuộc đấu tranh “Lưu huyết” 12/12, Trường Thực hành sư phạm Ngụy Như Kon Tum lại tổ chức cho các em học sinh đến tham quan, tìm hiểu về Khu Di tích lịch sử quốc gia Ngục Kon Tum và dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh vì độc lập dân tộc, giải phóng đất nước. Em Võ Lê Anh Thy, học sinh Trường Tiểu học Thực hành sư phạm Ngụy Như Kon Tum xúc động: “Chuyến tham quan này rất có ý nghĩa với em. Qua chuyến tham quan này em biết được những người đã đổ xương máu, những chiến sĩ đã chịu mất mát rất nhiều để giành lại độc lập cho đất nước. Chúng em xin hứa sẽ học tập thật giỏi để xứng đáng là con ngoan trò giỏi, cháu ngoan Bác Hồ”.

 “Trước hết  các cháu sẽ được tham quan, được hiểu biết nhiều hơn về phong trào đấu tranh của dân tộc, của các anh hùng liệt sĩ ngày xưa, qua đó là để giáo dục cho các cháu về tinh thần đấu tranh dân tộc, cố gắng phấn đấu học tập thật tốt để xứng đáng với công ơn các anh hùng liệt sĩ đã đổ máu để xây dựng nên đất nước ngày hôm nay”. Cô Phạm Thị Hồng Thái, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thực hành sư phạm Ngụy Như Kon Tum nói.

Không chỉ riêng trong ngày Giỗ Ngục 12/12, mà hàng năm, trong những dịp lễ, tết và cả những ngày thường, Khu Di tích lịch sử quốc gia Ngục Kon Tum đã đón nhiều đoàn khách đến tham quan và viếng Ngục. Đặc biệt là các em học sinh, sinh viên và các chiến sĩ mới. Chị Nguyễn Thị Huỳnh Phương, cán bộ hành chính Ban Quản lý di tích tỉnh Kon Tum cho biết: “Hàng năm các trường học cấp 1, cấp 2, cấp 3 đều đến đây. Họ tham quan tìm hiểu về di tích lịch sử Ngục Kon Tum, sau đó quét dọn vệ sinh. Có một số trường đến đây để làm lễ kết nạp Đoàn, kết nạp Đội cho các em”.

Sau cao trào Xô – Viết Nghệ – Tĩnh 1930-1931, thực dân pháp đã bắt bớ hàng loạt chiến sỹ cộng sản đưa lên giam giữ ở Kon Tum. Mục đích của chúng là lợi dụng nơi rừng thiêng nước độc, xa xôi, hẻo lánh để giết dần, giết mòn những người tù chính trị mà không sợ mang tai tiếng, dư luận. Công trường làm đường Đăk Pét, Đăk Pao là công trường có số tù chết chiếm kỷ lục cao nhất lúc bấy giờ. Chỉ trong 6 tháng mùa khô năm 1931, đã có trên dưới 200 trong số 295 người phải bỏ mạng trên công trường này. Không chịu cúi đầu nhìn anh em bị đẩy vào con đường chết, những người tù chính trị đã kết liên lại để tìm cho nhau con đường sống. Và ngày 12/12/1931 đã xảy ra cuộc đấu tranh đẫm máu  giữa những người tù cộng sản và bọn lính cai ngục, cương quyết phản đối việc bắt tù nhân đi làm con đường 14 lần thứ hai.

Ngục Kon Tum có vị trí rất quan trọng và mang dấu ấn lịch sử trong việc giáo dục truyền thống đấu tranh cách mạng, giải phóng dân tộc của tỉnh Kon Tum, của ông cha đối với các thế hệ trẻ hôm nay và mai sau. Đến nay Khu di tích đã trở thành điểm đến không thể thiếu đối với du khách trong và ngoài nước khi đến Kon Tum.

Tuy bị kẻ thù đàn áp dã man, song cuộc đấu tranh Lưu huyết đã có tiếng vang lớn trong dư luận thế giới, buộc thực dân Pháp phải thay đổi chế độ cai trị hà khắc và chấp nhận nhượng bộ theo yêu sách của anh em tù chính trị, từ bỏ việc xây dựng con đường 14, đóng cửa và giải tán bộ máy nhà Ngục Kon Tum vào năm 1934. Quá khứ đã lùi xa, nhưng hình ảnh những người tù chính trị đã ngã xuống vì công lý, nhân phẩm con người, vì độc lập, tự do cho đất nước luôn sống mãi trong trái tim người dân Kon Tum và là những tấm gương sáng cho tuổi trẻ Kon Tum hành động để góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

                    Quang Mẫn – Duy Phong