(kontumtv.vn) – Thực hiện Đề án Hỗ trợ phát triển cây cà phê xứ lạnh tại các huyện vùng Đông Trường Sơn của tỉnh, từ năm 2014 đến nay, Kon Tum đã hỗ trợ cây giống, vật tư, kỹ thuật giúp các hộ nghèo vùng Đông Trường Sơn các huyện Đăk Glei, Tu Mơ Rông, Kon Plông trồng được trên 360 ha cây cà phê chè xứ lạnh. Đến nay, các diện tích trồng năm đầu đã sinh trưởng, phát triển tốt, được nhân dân tích cực hưởng ứng.

Vườn cà phê chè của gia đình anh A Theo (thôn Đăk Dơng, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông) trồng năm đầu tiên thực hiện Đề án. Tuy đến nay, chưa đầy 2 năm, nhưng cây phát triển rất tốt, cao, khỏe và đã cho quả bói, sang năm đã bắt đầu cho thu hoạch. Anh Theo phấn khởi: “Cà phê trồng năm ngoái, được 5 sào, cây phát triển rất tốt. Có bón phân, làm cỏ, tủ gốc, làm bồn, làm đường băng”.

Qua 2 năm thực hiện Đề án Hỗ trợ phát triển cây cà phê xứ lạnh của tỉnh, xã Măng Ri, huyện Tu Rơ Rông đã trồng được gần 25 ha và hiện đang có nhu cầu phát triển thêm trên 30 ha. Nhìn chung, các vườn cây đều được bà con quan tâm, chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật hướng dẫn, tỷ lệ cây sống đạt trên 97%. Ông Nguyễn Bá Thành, Chủ tịch UBND xã Măng Ri cho biết: “Trong 2 năm triển khai thực hiện Đề án,  cây phát triển rất tốt. Trong năm vừa rồi, phối hợp với Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư và Trung tâm Dạy nghề Đăk Tô và Phòng Nông nghiệp huyện, đã phối hợp mở được 1 lớp chăm bón cây cà phê, đặc biệt là cây cà phê xứ lạnh. Bà con đã hiểu được khoa học kỹ thuật, biết được tỉa cành, ép xanh và chăm sóc cây. Cây phát triển tốt, từ đó giảm bớt sâu bệnh”.

Tại các xã Đăk Na, Đăk Sao của huyện Tu Mơ Rông, tuy điều kiện nhiệt độ ở đây ấm hơn so với các xã phía Đông của huyện, nhưng do đất tốt, các vườn  cà phê phát triển mạnh hơn so với các xã khác. Cũng chăm sóc bình thường, với lượng phân bón bằng nhau do huyện hỗ trợ, nhưng vườn cà phê trồng năm 2014 của gia đình anh A Veo (thôn Kon Cung, xã Đăk Sao) hiện nay đã cao từ 1m đến 1,2 m, cành, lá phát triển rất mạnh và cho quả bói rất to. Anh A Veo nói; “Gia đình tôi được Nhà nước hỗ trợ phân bón, cây giống, kỹ thuật. Hiện tại, vườn cà phê nhà tôi rất đẹp và đã có trái, tôi vẫn làm theo như kỹ thuật đã hướng dẫn”.

Qua 2 năm thực hiện Đề án, xã Đăk Sao, huyện Tu Mơ Rông đã trồng mới được gần 20 ha. Nhờ cây phát triển tốt, hiện nay, ngoài các hộ được thụ hưởng trong Đề án, nhiều bà con đã học tập làm theo. Ông Nguyễn Ngọc Quyền, Phó Chủ tịch UBND xã Đăk Sao, huyện Tu Mơ Rông cho biết: “ Đề án này thực hiện trên địa bàn xã rất được nhân dân đồng tình ủng hộ, hưởng ứng tham gia, nhất là các hộ nghèo thì đây là cơ hội để thoát nghèo và vươn lên làm giàu bền vững. Ngoài các hộ thụ hưởng Đề án, nhân dân cũng thấy đây là một chủ trương chính đáng và cần phải nhân rộng thêm mô hình này).

Đề án Hỗ trợ phát triển cây cà phê xứ lạnh của tỉnh được triển khai thực hiện từ năm 2014 tại 3 huyện vùng Đông Trường Sơn là Đăk Glei, Tu Mơ Rông và Kon Plông, với mục tiêu đến năm 2018 hỗ trợ phát triển trồng mới 1.600 ha, nâng tổng diện tích cà phê chè trong tỉnh lên 3.000 ha theo qui hoạch phát triển nông nghiệp, nông thôn của tỉnh. Trên tinh thần tỉnh hỗ trợ giống, kỹ thuật, huyện hỗ trợ phân bón, qua 2 năm thực hiện, đến nay Đề án đã hỗ trợ trồng mới được trên 360 ha cà phê chè, với 1.358 hộ tham gia, đạt 22,7% kế hoạch Đề án đề ra. Nhìn chung, vườn cây sinh trưởng phát triển rất  tốt, tỷ lệ cây sống đạt trên 90%. Tuy nhiên, hiện nay, một số vườn cây ở vùng có khí hậu ấm như xã Đăk Sao, Đăk Na của huyện Tu Mơ Rông đã xuất hiện sâu bệnh hại cây, chủ yếu là sâu đục thân và sâu tiện vỏ gây chết cây. Bà con cần chú ý kiểm tra vườn cây để có biện pháp phòng trừ kịp thời. Anh Đoàn Năng Mạnh, cán bộ kỹ thuật Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư tỉnh Kon Tum cho biết; “Hiện tại trên địa bàn huyện Tu Mơ Rông xuất hiện một số loại sâu bệnh hại cà phê rất nhiều. Có 3 loại sâu bệnh chính là sâu đục thân mình trắng, sâu đục thân mình hồng và sâu tiện vỏ. Chúng ta phải làm cỏ sạch sẽ, thứ hai là phải trồng cây che bóng. Đối với sâu đục thân, nếu mới bị thì có thể dùng cây khô cắm vào lỗ sâu đục. Thứ hai là tiến hành phun thuốc, một số loại thuốc như Sadiphốp, Lotban và một số loại thuốc khác”.

Đối với sâu tiện vỏ, thường gây hại cây cà phê chè ở giai đoạn kiến thiết cơ bản. Sâu non nở ra gặm ngoằn ngoèo phần vỏ vòng quanh thân ở gốc sát mặt đất, làm cây héo vàng dần và chết. Nếu vườn cà phê bị nhẹ thì bà con nên tiến hành làm cỏ sạch sẽ. Đối với vườn cây chưa có cây che bóng, chắn gió thì cần phải thực hiện trồng ngay. Anh Đoàn Năng Mạnh nói: “Thường thì sâu tiện vỏ phát triển mạnh từ tháng 4-5 và từ tháng 9 đến tháng 11, nếu biết được quy luật phát triển của sâu này thì chúng ta có thể phun thuốc sớm hơn, khoảng từ tháng 1-2, hoặc từ tháng 8 chúng ta bắt đầu tiến hành phun. Bà con có thể sử dụng 1 trong các loại thuốc như Sadiphot, hoặc là thuốc Lotban”.

Bên cạnh việc tập trung chỉ đạo chăm sóc vườn cây đã trồng, hiện nay các địa phương đang rà soát, lập danh sách các hộ đủ điều kiện để triển khai kế hoạch trồng mới năm 2016, với gần 400 ha. Ông Hà Hồng Duy, Phó Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông cho biết: “Bên cạnh thuận lợi thì cũng có khó khăn. Thứ nhất là cái nguồn kinh phí đối ứng tăng theo hàng năm. Năm 2014 đã lồng ghép khoảng 700 triệu đồng, năm 2015  lồng ghép khoảng 2,1 tỷ đồng và dự kiến trong kế hoạch trong năm 2016 huyện tiếp tục phát triển 150 ha, với kinh phí lồng ghép khoảng gần 5 tỷ đồng. Đối với địa bàn một huyện nghèo, nguồn thu rất thấp, vượt khả năng, đề nghị Ban Chỉ đạo tỉnh, UBND tỉnh quan tâm hỗ trợ giúp đỡ huyện”.

Đề án Hỗ trợ phát triển cây cà phê xứ lạnh tỉnh Kon Tum có tổng kinh phí trên 500 tỷ đồng, trong đó ngân sách tỉnh hỗ trợ trên 44 tỷ đồng, ngân sách huyện và các nguồn vốn lồng ghép từ các chương trình, dự án trên 73 tỷ đồng, còn lại là nhân dân tham gia, nhằm giúp cho trên 4.500 hộ nghèo vùng Đông Trường Sơn có điều kiện phát triển cây cà phê chè để tăng thu nhập, giảm nghèo bền vững. Đề án hiện đang được các cấp chính quyền, ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quan tâm chỉ đạo, được nhân dân đồng tình hưởng ứng và có triển vọng tốt.

                                                             Quang Mẫn – Duy Phong